Konu Tarihi: 04.05.2019- 08:37

---

Ulusalcılığı bir   suçlama ve bir hakaret, hani neredeyse bir küfür olarak kullananların da bu kavramın ne olup ne olmadığı konusunda bir yığın yetersizlikler ve yanılgılar içinde olduklarını çeşitli başlıklarda anlatmaya çalışmıştım. Tek bir ulusalcılık yorumu da olmadığını,   milliyetçilikle eş anlamlı olarak da kullananların da bulunduğunu ne var ki, genel olarak kendini emperyalizm karşıtı ve ''solcu'' ve ''kemalist'' olarak niteleyenlerin kullandığını söyleyebilmek mümkün. Ancak bu kavramı, bir suçlama, küçümseme, hakaret ve hatta küfürmüş gibi kullanan ve karşıtlarını böyle niteleyenlerin zihinlerinde bu kavramın anlamı aslında Kürt hareketine biat etmemek ve kuyrukçuluk yapmamaktır. Özellikle sanalda, sözde sol,sosyalist ve dahi enternasyonalist(!) forumlarda solcu, sosyalist olmanın, daha doğru bir tanımlamayla olmamanın bir kriteriydi ulusalcılık. Bir kişiye veya siyasi anlayışa ULUSALCI denildi mi, söylenmek istenen neo-faşistlikti, sosyal şovenlikti, Kürt hareketine ( onların gözünde Kürt halkına) düşmanlıktı. Sanalın iklimi, zamanın konjöktürü böyle kodluyordu, ve bu kodlamalarla yüklü zihinler oluşmasını istiyordu. Uzunca bir dönem bunu başardılar. Solculuğu oralardan, o sözde sol forumlardan öğrenmeye çalışanlar tek tük de olsa hala o kodlamaların etkisinde siyasi yorumlar yaptıkları yanılgısı içindeler; eskiye oranla çok büyük oranda azalmasına rağmen...

Bir de ulusalcılığın şovenizm/ırkçılık olduğunu savunanlar var. Ulusalcılığın ne olup ne olmadığından bağımsız olarak elbette bu siyasetin de ırkçılık boyutu olabilir. Çünkü milliyetçilikle eş anlamlı bir yanı olduğunu söylemiştik. Böyle bir özelliği var. Hepsi mi, ya da ulusalcılık eşittir Kürt halkına düşmanlık veya ırkçılık denilebilir mi? Hayır, kesinlikle böyle bir şey söylenmez, zaten ulusalcılığı bir hakaret veya küfür ya da en hafifinden ''Kürt halkına düşmanlık'' olarak kodlayanlar dışında hiç kimse böyle bir saçma jargonda ısrar etmez. Ama bir daha yineleyeceksek, ırkçılık ve faşizm köken olarak milliyetçilik temelli bir ideoloji ve siyaset anlayışlarıdır. ''Irkçılık ve faşizmin üreme alanı milliyetçiliktir'' de denilebilir. Ancak bu her milliyetçinin ırkçı ve faşist olduğu anlamına da gelmez. Bu tür kaba ve yüzeysel yorumlardan da sıyrılmak gerek. Yani her ırkçı/şoven ve faşist aynı zamanda milliyetçidir ama her milliyetçi ırkçı/şoven veya faşist değildir.

Irkçılığın ve faşistliğin kökeninin milliyetçilik ideolojisi olduğu saptamasında bulunduğumuzda Kürt milliyetçiliği için bu olasılık ortadan kalkıyor mu, diye de sorulabilir. Haklı ve yerinde bir sorudur. Bir konunun anlaşılması için her yönden gemişletilmesinde yarar vardır; hem anlamamızı ve hem de anlatabilme kolaylığı getirir. Bir örnekle devam edeceğim:

Solpaylaşım önceli olan yazıyazforum'da bir üyemiz vardı. Üzerinde çok çalıştığı, bir hayli emek harcadığı belli olan uzun uzun yazılar asardı. Uzun yazıların içeriği de hep legal ve illegal Kürt yapılanmaların siyasetini savunmaktı. Düzgün de bir üslubu vardı. Pek tartışmalara girmez, sadece kendi görüşü doğrultusunda bir anlamda Kürt hareketinin propagandasını yapmaya çalışırdı. Bu propaganda açık bir şekilde PKK'nın övgüsü haline gelirse, o tür yazıların yasal olmadığı uyarısını yapar, o da yazısını düzeltir, bunun dışında yorumlarına engel olmazdım.   Bir gün bir başka üyemizin uyarısı ve verdiği bir linke tıklamamla, o zamana kadar hiç bilmediğim bir ''Kürt forum sitesi''ne yönlendirildim. Sonrası mı?

Yazıyazforum'da her görüş yazardı, kurallarımız sadece yasallığa uymak ve üsluba dikkat etmekti. Çok farklı kesimler, çok farklı siyasi uçları aynı yerde muhafaza edebiliyorduk. Bu nedenle yazıyazforum'da ölçüsüz bir üsluba pek izin vermezdik; ama ilk kez gördüğüm o ''Kürt forum''da bir kez daha milliyetçiliğin nelere kadir olduğunu anlamıştım. Bu üslup konusuna geliriz. O foruma yönlendirilişimin asıl nedeni, bizim forumumuzda o uzun yorumlarıyla Kürt hareketini sahiplenen ve savunan üye arkadaşımızın gözaltı haberinin verilmesi ve bunun sorumlusu olarak da ''yazıyazforum'un sahibi'' olarak benim gösterilmemdi. Polise ihbarcılıkla suçlanıyordum Foruma üye olup, bunun böyle olmadığını, böyle bir mekanizmanın yazıyazforum'da olamayacağını dilim döndüğünce anlatmıştım. İnandılar mı, bilmiyorum. Sonra bizim forumumuzdan başka Kürt arkadaşlar da devreye girmiş, en son gözaltı sürecinden bırakılan Brusk da olaya açıklık getirince konu anlaşılmıştı. Arkadaş doğu illerinden birinde yaşıyordu ve oralardaki ''normal'' uygulamalardan birine denk gelmişti.

Şuraya gelmek istiyorum: o foruma üye olmak zorunda olup öyle bir forumun varlığını da görünce biraz inceleme olanağım olmuştu. Evet, üstte de söylediğim gibi, milliyetçiliğin nelere kadir olduğunu ben o forumda yazılanları okuyunca bir kez daha anlamıştım. Irkçılık/şovenistlik mi ararsınız, faşistliğin daniskasını mı, ne ararsanız vardı. ''Bir halkın ezilmişliğinin on yıllarca baskılanmasını'' bir neden olarak ileri sürmek konuyu hiç mi hiç hafifletmemeli. Orada Türk, Türkiye, Atatürk vb. yani içinde Türk sözcüğü geçen her şey bir düşmanlık, kin ve nefret sebebiydi. Açıkça küfür ediyorlar, ''her Türk...'' diye başlayan ve inanılmaz sözcüklerle biten cümleler kuruluyordu.

( Forumda kendi konumum dışında bu konuyla ilgili yorumlarda da bulunmuştum. Hatırladığım kadarıyla ''bu tür faşist anlayışlara nasıl yer veriyorsunuz?'' diyerek biraz da hayretle sormuştum. Aldığım yanıt, akıllarınca teorik bir açıklamaydı, faşizmin bir yönetim biçimi olduğu ve Kürtlerin hiçbir zaman yönetim kademesinde bulunmadığı ve dolayısıyla o sözlerin, o cümlelerin ırkçılık veya faşizmle ilişkilendirilemeyeceği, şeklindeydi. Yanıt da vermemiş, bir daha o foruma girmemiştim. Sonradan o başlık kaldırılmış ve daha sonra da forumun kapatıldığını öğrenmiştim.)

Hemen her konuda yapılan genellemelerin bir risk taşıdığını kestirmek gerekiyor. O risk hesaba katılmadan yapılan siyasi değerlendirme ve yorumların çoğu zaman hatalar içerdiği, kaba saba ve yüzeysel olduğu söylenebilir. Ulusalcılık konusundaki yanılgılar ve yanlışlıklar bir ölçüde bu genel yanlışlıktan kaynaklanır. Yeterli olmayan bilgilerle keskin yorumlarda bulunmak çabası bizi her şekilde bir yanlışlığa mahkum etmektedir. Kürt forum örneğinden de şöyle bir sonuç çıkartılabilir. Orada Türk sözünden alerji kapan ırkçı kafalar elbette azınlıktaydı. İki üçü geçmiyordu. Ama diğerlerinin hatası o yanlışlığa müdahale etmemeleri ve konuyu o şekilde bırakmaları ve hatta eleştire getirenlere karşı da savunmaya çalışmaları adeta haklı gösterme çabası içine girmeleriydi.

Düzeltilmeyen bir yanlışlık yanlış olarak varlığını daha da büyütme olanağı bulur.

Ne ulusalcılık ve ne de Türk ya da Kürt milliyetçiliği için toptancı anlayışlardan yana olmamak gerek. Sosyalistler ulusalcı değildir, milliyetçi değildir. Bu çok somut bir gerçek. Nedeni bizler soruna ulusal bir perspektiften değil, sınıfsal bir perspektiften yaklaşırız da ondan. Sınıfsallığın ve ulusal(cı)lığın çakıştığı dönemler dışında sol her zaman kendi bağımsız çizgisinde ısrar eder. Ne var ki, bir daha yineleyelim, ulusalcılığın ve Türk/Kürt milliyetçiliğine karşı olmamız bu siyasetlere, bu siyasi konumlanışlara düşmanlık besleyeceğimiz veya ön yargılı hareket edeceğimiz anlamına gelmemeli. Toptancılığın siyasette yeri olmamalı. Bu tavırlarda ısrarcı olmak aslında ( bana göre) anlamamanın getirdiği yüzeysellik ve kolaycılığa kaçıştan başka bir şey değildir. Örnekse, Perincek'e, onun siyasi duruşuna, günceli yorumlayışına karşı olmak ona 'ajan, polis vb.'' dememizi gerektirir mi? Peki neden böyle; çünkü nedensel bir eleştiri yok. Ezberciliği alışkanlık hale getirmişiz! Sözde sol forumlardan böyle bellemişiz. Böyle olduğu için de yanlışlık üzerine yanlışlık!

(Devam ederiz.)

Cevap Tarihi: 05.05.2019- 05:50

---

Eklenmesi gereken bir konu daha var:   Kürt hareketinin yükselişe geçtiği, sosyalist solun da gerilediği koşullarda ve özellikle sanalda, sanalın sözde sol,sosyalist ve burjuva kozmopolitizmini proletarya enternasyonalizmi olarak parlatmaya çalışan forumlarda ideoloji ve siyaset de Kürt hareketinin perspektifi doğrultusunda algılanmış ve yorumlanmıştır. AKP'nin buralarda bir türlü gerektiği gibi değerlendirilememesinin nedeni de Kürt hareketinin siyasal tutumuydu. Bugün buralarda AKP, ulusalcı olarak nitelenen ve Kürt hareketine biat etmeyip, kuyrukçuluk yapmayan kesimlere göre hemen hemen hiç eleştirilmemesi ve ülkedeki dinci gerici yürüyüşün bir türlü görülmek istenmemesi ve hala AKP'nin bu ''ulusalcı çevrelere'' göre tercih edilebilirliği, hem Kürt siyasetine entegre oluştan ve hem de burada var olan liberal iklimin sanki solculukmuş gibi zihinlere kazınmasından ileri gelmektedir.

Siyaseti ezbercilikten kurtarmak gerek. ''Liberalizme karşıyım'' demek yeterli değildir; tıpkı ulusalcılık ve hatta milliyetçilik dediğimizde ne kast ediliyorsa, liberal karşıtlığında ne olduğu konusunda zihinsel netleşmelere ihtiyaç var. Daha ileri gideyim, solculuğun ve hatta sosyalist olmanın karşılığının ne olduğu bile bu tür forumlardan beslenenler için sorunludur. Komünizmin ileri aşamalarında devletin ne olacağı ya da proleter diktatörlüğün yaşandığı evrenin sosyalizm olup olmadığı bir kapsama sıkıştırılmış bir sosyalistliğin hiç de yeterli olmadığı, günceli anlayamayan, günceli bir ulusal/milliyetçi ve dahi (söylemek zorundayım) ayrılıkçı bir etnik perspektiften okuyan hareketin kuyruğundan okumanın ideolojik anlamda neyi savunursa savunsun gerçekte sınıfsal mücadelenin uzağına düşmüş olduğu gerçeğiyle karşı karşıyadır. Bu noktada bir sorun yaşanmaktadır ve sorun çok büyük bir oranda azalmış olmasına, daha doğrusu sözde sol forumlara artık yansımamasına rağmen, tek tük de olsa devam etmektedir.

İki nedeni vardır: Birincisi zihnimize kazınan o yanlış perspektifin dayattığı algı, ikincisi anlamlandıramadığımız kavram ve konularda ezberci yaklaşımlardan bir türlü sıyrılamama...

Umarım üstesinden gelebiliriz.

Cevap Tarihi: 06.05.2019- 18:14

---

Sayın melnur, ideolojiler ve siyasal tutumlar, temsil ettikleri sınıfsal nitelik doğrultusunda değerlendirilirler. Mevcut siyasal atmosferde taşıdıkları anlam ve hangi sınıfın çıkarlarının ifadesi olduğu noktasından hareketle bir tahlile tabi tutulurlar. En azından marksistler böyle yaparlar. Ulusalcılık konusunda gönderdiğiniz iki orta büyüklükteki ileti, ne yazık ki böyle bir içerik taşımıyor. Dolayısıyla ulusalcılığın sınıfsal, ideolojik çözümlemesinide ihtiva etmiyor. Ulusalcılığın anlamlı bir ideolojik çözümlemesi için, ulusalcılığın temsil ettiği sınıfsal çıkarlar nedir, hangi sınıfların çıkarlarının ifadesidir sorularına cevap verilmesi gerekiyor.