Güneydoğu’ya ‘Rojava’ modeli



Erdoğan-Öcalan görüşmelerinde yerel seçimlerden sonra yeni aşama hedefleniyor. PKK'yı tarihinin en güçlü düzeyine çıkaran görüşmelerde, Suriye'nin kuzeyinden sonra, güneydoğuda özerklik için yığınak yapılıyor

Tayyip Erdoğan ile Abdullah Öcalan görüşmelerine dayanan açılım sürecinde en kritik bir yıl bugün itibarıyla tamamlanıyor. Önce el altından sürdürülen, 2009'dan itibaren ise adım adım kamuoyunda ısıtılarak yoğunlaştırılan görüşmelerin sonunda Öcalan'ın mektubu 21 Mart 2013'te Diyarbakır'da kürsüden okundu. Bir yıl içinde Öcalan ile görüşmeler derinleştirildi. Bu görüşmelerde kararlaştırılan yol haritasında belirlenenler, kimi zaman yalpalamalar olsa da hayata geçirildi.

MİT destekli özerklik

Bunlardan en önemlisi, PKK'nın Suriye kolu PYD'nin Suriye'nin kuzeyinde üç bölgede kantonlara dayanan özerklik ilan etmesi oldu. Özerklik ilanı öncesi birden fazla Türkiye'ye davet edilen PYD temsilcileri, MİT ve Dışişleri temsilcileriyle görüştüler. PYD'liler, Türkiye'deki resmi yetkililerin, özerklik ilanına karşı çıkmadıklarını açıkladı. Bu yalanlanmadı. PYD'nin özerklik ilan etmesine karşı resmi olarak herhangi bir tepki gelmedi. Üstelik, PYD'nin özerk kantonları resmi muhatap olarak Türkiye'ye davet edildi.

PKK silah da bırakmadı sınırdışına da çıkmadı

Öcalan ile görüşmeler konusunda kamuoyunu ikna etmek için kullanılan en önemli konu, "PKK'nın silah bıraktığı" iddiasıydı. PKK'nın silah bırakacağı ve sınır dışına çekileceği, günlerce AKP ve PKK medyasından propaganda edildi. PKK üçerli beşerli grupları sınır dışına gönderdi ve görüntülerini yayınladı. Ancak PKK ne silah bıraktı ne de sınır dışına çekildi. Tam tersine, Mart seçimlerinden sonra uygulanması hedeflenen özerklik kalkışması için şehirlere yığıldı.

'Sınırları tanımıyoruz' kampanyası

Suriye'nin kuzeyindeki özerklik ilanının ardından PKK, güneydoğuda Suriye sınırındaki kentlerde "sınırları tanımıyoruz" eylemleri yaptı. Bu arada, sınırlardaki gevşeklik nedeniyle Suriye'den güneydoğuya ve tersi yönde geçişler yoğunlaştı. BDP'nin elindeki belediyeler, "Rojava'ya yardım" kampanyaları düzenledi. Suriye'nin kuzeyinden Türkiye'ye doğru PKK denetiminde kaçakçılık arttı.

Görüşmelere yasal kılıf

Bu dönem boyunca Öcalan ile BDP heyetleri arasındaki görüşmeler sıkılaştırıldı. Öcalan ile başka heyetlerin görüşmesi için izin verildi. Öcalan, 17 Aralık'tan sonra Tayyip Erdoğan'a tam destek verdiğini ilan etti. AKP'nin seçimlerde elini rahatlatmak için 4 aylık bir ara anlaşma yapıldı. Öcalan'ın görüşmelerin başından beri ısrarla istediği görüşmelere yasal altyapı sağlanması talebini de karşılayacak olan MİT yasası değişikliği TBMM'ye sunuldu.

Seçim kampanyasının temeli özerklik

PKK/BDP seçim kampanyasını özerklik kampanyası üzerine kurdu. KCK Yürütme Konseyi Eş Başkanlığı, 2014 Nevrozunu "demokratik özerklik referandumu" olarak ilan etti. PKK, köylerde "artık hiçbir işiniz için kaymakamlığa, mahkemeye gitmeyeceksiniz, seçimden sonra her işinizi belediyelerde biz çözeceğiz" diye propaganda yürütüyor. BDP de aynı söylemi seçim kampanyaları sırasında en üzt düzey yetkilileri aracılığıyla ilan ediyor.

Model, Suriye'nin kuzeyi

PKK'nın hedefi, seçimlerde oylarını katlayarak belli illerde özerk yönetimleri ilan etmek. Güneydoğunun bütününde tek parçalı bir özerklik değil. 2007'de kurulan Demokratik Toplum Kongresi çalışmalarında üzerinde yoğunlaşılan model için dayanılacak yasal altyapı olarak Kalkınma Ajansları yasasıyla bölgelerin merkezi idareden mali özerkliğinin sağlanması ve Bütünşehir Belediye Yasası olarak görülüyor.

Aydınlık