Güneş'i sıyırıp geçecek

Ison Kuyruklu Yıldızı, 28 Kasım'da ilk defa Güneş'e en yakın geçiş yapacak kuyruklu yıldız olacak.



Gökbilimciler, 'Güneş'e bu kadar yaklaşacak bir kuyruklu yıldız hayatta kalacak mı parçalanacak mı yoksa aynı şekilde yolculuğunu devam ettirecek mi' sorularının yanıtını heyecanla bekliyor.

Türkiye'nin en iyi teleskopları ve teknik birikime sahip olan Antalya Bakırlıtepe'deki TÜBİTAK Ulusal Gözlemevi'nde, 'parlaklığı dolunay kadar olacak', 'yüzyılın olayı', 'gündüz-gece çıplak gözle görülebilecek' gibi beklentilere yol açan ISON Kuyruklu Yıldızı'na ilişkin gözlem projesi yürütülüyor. Almanya'da Max Planck Güneş Sistemi Araştırmaları Enstitüsü'nde araştırmacı olarak çalışan Dr. Nilda Oklay, bu kuyruklu yıldızı Ekim ayından beri TÜBİTAK Ulusal Gözlemevi'nde bulunan 1 metre ayna çaplı T100 teleskobuyla gözlemliyor. Almanya'daki enstitüden T100 teleskobuna uzaktan bağlanarak yürütülen projede, 1 Ekim'den itibaren kuyruklu yıldıza ait birçok görüntü alındı ve analizleri yapılıyor.

325 BİN KM HIZLA YAKLAŞIYOR

Projeye ilişkin bilgi veren TÜBİTAK Ulusal Gözlemevi'nden Dr. Tuncay Özışık, 20-21 Eylül 2012 gecesi amatör iki Rus astronom tarafından keşgfedilen C/2012 S1 (ISON) Kuyruklu Yıldızı'nın saatte 325 bin kilometre hızla güneşe yaklaştığını söyledi. Dr. Özışık, güneşe yaklaştıkça bu hızın daha da artacağını, güneşi dolandıktan sonra da hızın yeniden 90-100 bin km'ye kadar düşeceğini dile getirdi.

PARÇALANABİLİR

Kuyruklu yıldızın 28 Kasım 2013 tarihinde Güneş'e 1 milyon kilometre kadar yaklaşacağını belirten Dr. Tuncay Özışık, "Güneş'e o kadar çok yaklaşabilecek ki bütün gökbilimcilerin heyecanla beklediği, Güneş'e bu kadar yaklaşacak bir kuyruklu yıldız hayatta kalacak mı? Yani parçalanacak mı yoksa aynı şekilde yolculuğunu devam ettirecek mi?"

'HİÇ BU KADAR YAKLAŞAN OLMADI'

Literatürde bilindiği kadarıyla Güneş'e bu kadar yaklaşan bir kuyruklu yıldız daha olmadığına dikkat çeken Dr. Tuncay Özışık, "Ama doğrudan Güneş'in çekim etkisine kapılıp, Güneş'in üzerine adeta intihar dalışı yapan birçok kuyruklu yıldız keşfedildi. Şimdi çok kritik bir uzaklıktan geçecek. Dolayısıyla acaba yörüngesinde çok büyük değişiklik olacak mı veya parçalanacak mı o bekleniyor" dedi.

GÜNEŞ'E YAKINKEN GÖRÜNMEYECEK

Güneş'e çok yakın olduğu dönemlerde teknik olarak dünyadan gözleminin yapılamayacağını da dile getiren Dr. Özışık, 28 Kasım'daki en yakın sonrası ISON Kuyruklu Yıldızı parçalanmaz ise gözlemin devam edeceğini, özellikle Aralık ayının ortalarına doğru 1.5 metrelik teleskopla da ışık analizlerinin yapılacağını açıkladı. Dr. Özışık, eğer bir parçalanma varsa da o gözlemlerle daha iyi ortaya konulacağını kaydetti.

ARALIKTA DÜNYA'DAN İZLENEBİLECEK

Güneş'e çok yakın olduğu sırada yaşanacak bir parçalanma olasılığına karşı dünya açısından bir risk, tehlike oluşturmadığını da belirten Dr. Tuncay Özışık, "Kasımın 15'ine kadar 16-20 cm'lik teleskoplarla gözlenebiliyordu. Ama Güneş'e çok yakın olduğundan teknik olarak herhangi bir gözlem sözkonusu değil. Güneş'i dolandıktan sonra Aralık ortalarına doğru tekrar akşam üstü güneş battıktan sonra batı ufkunda meraklı amatörler bu kuyruklu yıldızı görebilecek. Hatta küçük bir el dürbünüyle de çok daha iyi görüntü vereceği düşünülüyor. Eğer tabii Güneş'i dolanırken parçalanma olmazsa. Kuyruklu yıldız dağılırsa tabii geriye bir şey kalmaz" diye konuştu.

cnntürk

Güneş kuyruklu yıldızı kül etti



Güneş'e 1,2 milyon kilometre yaklaşan ISON kuyruklu yıldızı, teğet geçmesi beklenirken yok oldu.

Astronomlar, devasa bir buz ve toz topu olan kuyruklu yıldızın Güneş'in arkasında gözden kaybolduğunu gözlemledi. Ancak kuyruklu yıldız, bir daha ortaya çıkmadı.

"Yüzyılın Kuyruklu Yıldızı" olarak tanınan gök cisminin, aşırı sıcak ve Güneş yakınlarındaki gelgit kuvveti nedeniyle yok olduğu sanılıyor.

Bilimsel adı C/2012 S1 olan kuyruklu yıldız, Rusya'daki International Scientific Optical Network (ISON- Uluslararası Bilimsel Optik Ağı) adlı bilimsel araştırma kuruluşu tarafından keşfedildiği için ISON adıyla anılıyordu.

Kuyruklu yıldızın, Güneş'i teğet geçebilmesi halinde Dünya'dan gündüz de görülebilecek parlaklığa erişmesi bekleniyordu.

Bazı astronomlar, devasa gök cismini Yunan mitolojisinin trajik kahramanlarından biri olan Ikarus'a benzetti. Bazıları ise kuyruklu yıldızın yeniden ortaya çıkacağı umudunu taşıyor.

Kral Minos'un emriyle bir kuleye kapatılan Ikarus ile mucit babası Daidalus (Daedalus), yeniden özgür olabilmek için balmumu ve kuş tüylerinden kanatlar yapmıştı. Babasının tüm uyarılarına karşın Güneş'e yaklaşan Ikarus'un balmumundan kanatları erimiş ve Ege Denizi'nin sularında yaşamını yitirmişti.