Menü Üye Giriş

Şifre Sıfırla · Kayıt Ol

 SOL PAYLAŞIM  »
 Dünya Devrim Tarihi

8 Mart'ın gerçek tarihi...

8 Mart Dünya Emekçi Kadınlar Günü'nün içini boşaltmak için her yıl yeni hamleler yapılsa da, emekçi kadınların direnişinin sembolü olan 8 Mart'ın tarihi bir türlü unutturulamıyor. 8 Mart 1857'de ABD’de greve giden dokuma işçisi kadınların ve 8 Mart 1917’de Şubat Devrimi'nin kıvılcımını çakan Petrogradlı dokuma işçisi kadınların anısına kutlanmaya başlanan 8 Mart'ın tarihi, aynı zamanda büyük bir direnişin de tarihi.

Resim Ekleme

Bugün dünyanın dört bir yanında binlerce kadın, 1857'de New Yorklu kadın dokuma işçilerinin direnişinin ve 1917'de Şubat Devrimi'nin fitilini ateşleyen Petrogradlı kadın emekçilerin mücadele gününü kutluyor.

40 BİN DİRENİŞÇİ KADIN...

8 Mart 1857'de New York'ta bir dokuma fabrikasında çalışan 40 bin işçi, 16 saatlik işgününün 10 saate indirilmesi ve ücretlerde artış yapılması talebiyle greve başlamıştı. 40 bin kadın işçinin örgütlediği bu grev o zamana kadar ki en kitlesel kadın eylemlerinden biriydi. Eylemi durdurmak isteyen polis kadın işçilere saldırmış, fabrika yönetiminin de desteğiyle binlerce işçi fabrikaya kilitlenmişti. Bu sırada çıkan yangında içeride kilitli kalan işçilerden 129'u yanarak can vermişti.

Olaya ABD basınında neredeyse hiç yer verilmemiş, fabrika yönetiminin ve polisin tavrı halktan gizlenmeye çalışılmıştı. Buna rağmen, işçilerin cenaze törenine 100 bini aşkın kişi katılmıştı.

CLARA ZETKİN'İN ÇAĞRISI

1910 yılında Kopenhag'da gerçekleştirilen İkinci Enternasyonal’e bağlı Sosyalist Kadınlar Konferansı'nda kadın ve emek mücadelesi masaya yatırılmıştı. Almanya Sosyal Demokrat Partisi'nden Clara Zetkin, bu konferansta yaptığı konuşmada kadınlar için bir mücadele günü belirlenmesi gerektiğini söylemişti. Zetkin’in önerisi kabul edilmiş, her ülkenin sosyalist kadınlarının her yıl aynı gün, kendi ülkelerinin işçi sınıfı örgütleriyle mutabakat içinde bir kadınlar günü düzenlemesi kararlaştırılmıştı.

Söz konusu yıllarda neredeyse hiçbir ülkede kadınlara seçme ve seçilme hakkı verilmemişti. Bu sebeple, pek çok ülkede eş zamanlı kutlanacak bu günün temel olarak kadınlara seçme ve seçilme hakkı verilmesi için bir mücadele günü olarak düzenlenmesi karara bağlanmıştı.

Bu gün, dünyanın neresinde olursa olsun kadınlara uygulanan sömürü ve baskıya karşı mücadeleyi yükseltme amacını taşıyordu. Kadınların seçme ve seçilme hakkını alması, kadın-erkek eşitliğinin sağlanması ve emperyalist savaşa karşı mücadele, bütün dünya kadınlarının ortak mücadele ilkelerinin başında yer almaktaydı.

VE KADINLAR SOKAĞA ÇIKIYOR

Uluslararası anlamda ilk emekçi kadınlar günü 19 Mart 1911'de düzenlendi. Avusturya, Danimarka, Almanya ve İsviçre’de gösterilere katılan on binlerce kadın seçme ve seçilme hakkının yanı sıra kadınlara iş ve mesleki eğitim verilmesi, çalışma alanlarında kadın-erkek eşitliği sağlanmasını talep etti.

Bir kadın yazar 1911'deki gösterileri anlattığı yazısında şu ifadeleri kullanmıştı:

''İlk Uluslararası Kadınlar Günü 1911'de gerçekleştirildi. Başarısı, beklenenin çok üstündeydi. Her yerde toplantılar düzenlendi. Küçük yerleşimlerde, hatta köylerde bile salonlar öyle tıklım tıklımdı ki kadınlar toplantılara katılan erkeklerden kendilerine yer vermelerini istedi. Bu gün kesinlikle çalışan kadının ne kadar militan olduğunun ilk göstergesi oldu. Erkekler evde çocuklarıyla kalırken kadınlar toplantılara koştu. Hatta o gün yaklaşık 30 bin kişinin katıldığı sokak gösterilerinde polis pankartları toplamaya karar vermişti, ancak kadınlar polise direndi.''

Sonraki yıl Fransa, Hollanda ve İsveç de kadınların mücadele gününü kutlamaya başladı. Yapılan gösterilerde kadınların gündeminde her an patlak vermesi muhtemel olan dünya savaşı vardı.

1913'te 8 Mart'ta düzenlenen kadınlar günü Rusya'da da kutlandı. Çarlık Rusyası şartlarında açık gösteri düzenlemenin neredeyse imkansızdı. Ancak birkaç yıl sonra devrim saflarında savaşacak öncü sosyalistler, kadınlar gününün gizli etkinliklerle kutlanmasını, iki yerel işçi gazetesinde günün anlam ve önemini anlatan yazılar yayınlanmasını sağladılar. Hatta bu yazılarda Clara Zetkin'in dayanışma duygularını ilettiği ifadelere yer verdiler.

Bir kadın yazar 1920’de yazdığı bir yazıda, 1913’te gerçekleşen Rusya’daki ilk kadınlar günü kutlamasını şu sözlerle anlattı:


''O karanlık yıllarda toplantı yapmak bile yasaktı. Fakat Petrograd'da partili kadınlar 'Kadın Sorunu' başlıklı bir etkinlik düzenledi. Bu illegal bir etkinlikti ama salon tıklım tıklım doluydu. Parti üyeleri konuşmalar yaptı. Fakat bu gizli toplantı polis baskını ile yarıda kesildi ve konuşmacıların çoğu tutuklandı. Bu etkinlik Çarlık baskısı altında yaşayan Rusya'daki kadınların Uluslararası Kadınlar Günü'ne katılımı ve desteği açısından önemliydi. Bu Çarlık hapishanelerinin, idam sehpalarının Rusya’daki işçilerin mücadele ruhunu öldüremeyeceğinin, Rusya'da bir şeylerin sarsılmakta olduğunun ilk işaretiydi.''

NEDEN 8 MART?

Pek çok ülkede kutlanacak bu gün için ortak amaç ve ilkeler ortaya konmuş olsa da kesin bir tarih belirlenmemişti. Her yıl ilkbahar aylarında farklı tarihlerde kutlanan kadınlar gününün 8 Mart'ta kutlanması kararıysa 1921'de Moskova'da yapılan Üçüncü Uluslararası Kadınlar Konferansı'nda alındı.

Bu kararla 8 Mart 1857'de yaşamını yitiren 129 kadın işçinin ve 8 Mart 1917'de Şubat Devrimi'nin fitilini ateşleyen grevleri başlatan, 'ekmek ve barış' sloganıyla sokaklara dökülen Petrogradlı dokuma işçisi kadınların anısına 8 Mart, Dünya Emekçi Kadınlar Günü olarak kutlanmaya başlandı.

SOVYETLER'DE 8 MART

Ekim Devrimi'nin ardından Sovyetler Birliği'nde 8 Mart coşkuyla kutlanan bir mücadele gününe dönüşmüştü. Bununla birlikte kadınların sosyal ve siyasi yaşama katılması, kadın-erkek eşitliğinin sağlanması yönünde pek çok düzenlemeye imza atılmıştı.

Emekçi Kadınlar Günü'nün tarihinin sabitlenmesi ile Sovyetler Birliği'nde ve daha sonra kurulan tüm sosyalist devletlerde bu gün resmi tatil ilan edildi.

İzleyen yıllarda kadınlar 8 Mart'larda ülke ve dünya gündemi ile gelişen olumsuzlukları da protestolarına konu etti. 1937'de İspanya'da kadınlar 8 Mart'ta kitlesel gösterilerle faşist Franco rejimini protesto etti.

8 Mart 1943’te ise İtalya’da kadınlar Mussolini yönetimini hedef alan gösteriler yaptı.

Tıpkı 1940’larda İkinci Dünya Savaşı'nda savaşmak üzere çocuklarını asker göndermek istemeyen Avrupalı kadınlar gibi, 1960'larda da ABD'li kadınlar Vietnam Savaşı'na oğullarını göndermek istemediklerini dile getirdi.

BM KABUL ETTİ AMA...
Birleşmiş Milletler Genel Kurulu, 8 Mart'ın ''Dünya Kadınlar Günü'' olarak kutlanmasını, kutlamaların başlamasından yıllar sonra, 1977 yılında kabul etti. Ancak BM, bu günü kadınların mücadele günü olarak göstermekten geri durdu. BM'nin ilgili kararında günün tarihçesine değinilmedi.

TÜRKİYE'DE İLK KUTLAMA TKP'Lİ KADINLARDAN

Türkiye'de ise 8 Mart ilk kez 1921 yılında Mustafa Suphi ve 14 arkadaşının öldürülmesinin ardından Ankara yakınlarında bir bağda gerçekleştirilen anma toplantısında Türkiye Komünist Partisi üyesi kadınlar tarafından kutlandı. TKP'li kadınlar 8 Mart'ı ''Emekçi Kadınlar Günü'' adıyla kutlama kararı almıştı. 1975 yılında kurulan İlerici Kadınlar Derneği, 8 Mart Dünya Emekçi Kadınlar Günü'nü ilk kez yaygın olarak ve sokaklarda kutlamaya başladı.

http://haber.sol.org.tr/toplum/8-martin-gercek-tarihi-188071

melnur  |  Cvp:
Cevap: 1
08.03.2018- 15:45

Mücadelenin en önündeyiz, 8 Mart'tayız

Bir yıl daha geldi ve 8 Mart denildiğinde anlam ve önemini mücadelemizde göstererek yaşattığımız kadınların anısıyla sokaklara çıktık.

Resim Ekleme
Gamze Abay

New York’ta tarihler 8 Mart 1857'yi gösterdiğinde 40 bin dokuma işçisi kadın, eşit işe eşit ücret, çalışma saatinin 16 saatten 10 saate düşürülmesi ve insanlık dışı çalışma şartlarının ortadan kaldırılması sebebiyle greve çıkmıştı. Fakat işveren ve polisin anlaşmasıyla kadın işçiler fabrikaya kilitlenmiş 129 işçi kadın yakılarak katledilmişti.

Kadın ayaklanması işçi dayanışmasının da en güzel örneğini oluşturmuştu. İşte bu kadınlar mücadele etmenin fitilini ateşlemiş, hakkını aramanın ne kadar onur verici bir duygu olduğunu tüm dünyaya kanıtlamışlardı. Ne var ki Amerikan basını işçilerin ölüm haberlerini neredeyse duyurmamıştı. Fakat ne kadar zorlasalar da kadın işçilerin cenazesine 100 binden fazla insan katılmıştı.

26-27 Mart 1910 tarihinde Kopenhag'da İkinci Enternasyonal’e bağlı kadınlar toplantısında Almanya Sosyal Demokrat Partisi önderlerinden Clara Zetkin tekstil fabrikası yangınında ölen kadın işçiler anısına 8 Mart'ın "Internationaler Frauentag" (International Women's Day - Dünya Kadınlar Günü) olarak anılması önerisini getirdi ve öneri oybirliğiyle kabul edildi. Bu tarihlerde neredeyse hiçbir ülkede kadınların seçme ve seçilme hakkı yoktu. Tüm dünyada eş zamanlı kutlanacak olan bu günün kadınların seçme seçilme hakkı için mücadele günü olması kararında ortaklaşılmıştı.

8 Mart; Neden?

Tüm dünyada kutlanacak olan bugün için ortak amaç ve ilkeler belirlenmişti fakat kesin bir tarih belirlenmemişti. Her yıl ilkbaharda farklı aylarda kutlanan kadınlar günü 1921’de Moskova’da yapılan Üçüncü Kadınlar Konferansı’nda alınan kararla, hayatları pahasına mücadele alanlarının en önünde olan, hem 8 Mart 1857 New Yorklu dokuma işçisi kadınların hem de 8 Mart 1917 Şubat Devrimi’nde grevlere çıkarak fitili ateşleyen   ''ekmek ve barış'' diyen Petrogradlı kadınların anısına, artık her ülkede 8 Mart'ta kutlanacaktı. Birinci ve İkinci Dünya Savaşı zamanında bazı ülkelerde yasaklanan Kadınlar Günü, 1960'lı yılların sonunda ABD’de gerçekleşen gösterilerde anılmaya başlandı ve Batı’da daha güçlü bir şekilde yeniden gündeme geldi. Birleşmiş Milletler 16 Aralık 1977 tarihinde 8 Mart'ın ''Dünya Kadınlar Günü'' olarak kutlanmasını kabul etti.

Türkiye’de ise ilk kez 1921 yılında “Dünya Emekçi Kadınlar” olarak kutlanmaya başlandı.

Ne var ki 12 Eylül Askeri Cuntası kadınlar gününün kutlanmasını da yasaklamıştı. 4 yıl süreyle kitlesel bir şey düzenlenememişti. Fakat 80'li yıllarda evlerde toplanan kadınlar daha fazla seslerini çıkartarak taleplerini sokağa taşıyıp çeşitli etkinlikler ve kampanyalar düzenlemişlerdi.

8 Mart Yasaklanamaz

Tarihler 2016'yı gösterdiğinde Türkiye'de hala 8 Mart yasakları konuşulmuş ve geçen 36 yılda kadınların azmini ve mücadelesini göz ardı edenler direnişle karşılaşmıştı.

Tarihimizden aldığımız güçle, inançla; anılarını, mücadelelerini, mücadelemize katıp;   özgür, eşi ve   laik yarınlarımız için her yıl olduğu gibi bu yılda da 8 Mart'ta umudumuzla varız...

http://ilerihaber.org/icerik/

melnur  |  Cvp:
Cevap: 2
08.03.2021- 00:29



melnur  |  Cvp:
Cevap: 3
08.03.2022- 02:34

Resim Ekleme

Kadınıyla erkeği
birlikte
el ele, gönül gönüle
sevgiyle, emekle,
emeğin önceliğinde...

8 Mart Dünya Kadınlar Günü kutlu olsun.

Tam Sürüme Geç »
 phpKF Mobil Android Uygulaması Kullanın [X]