Yanlış anlaşılmamalı, sözde sol-sosyalist(!) forumlarda anlamadan yazmak ile yanış yorumlamalardan falan söz etmek istemiyorum. Hepimiz için geçerlidir yanlış da bilmek, yanlış da yorumlamak. Hepimiz bu yanlışa düşebiliriz. Sözünü ettiğim yanlış böyle bir şey değil. Başka bir şeyden söz etmeye çalışıyorum.

Yanlış bilmek başka bir şey. Ama hiç bilmeden, başka birinin yazdığı bir yazıdan bir iki cümleyi tırtıklayarak altına üstüne bir şeyler yazarak bir konuya açıklık getirdiğini sanmak inanılmaz bir şey. Bir başka başlıkta yapmışım bu yorumu; burada yazacaklarıma bir zemin olsun diye buraya alıyorum. Sanırım hiç kimse, bu yoruma karşı çıkmaz. Buradan ilerleyebilmek mümkün...

Evet, inanılmaz bir örnek ama,daha inanılmaz olarak nitelenebilecek örnekler yok mu? Örnekse, başka birinin yazdığı bir makaleden bir iki cümle tırtıklayarak altına üstüne bir şeyler yazmayla bir konunun açıklığa kavuşulduğunu sanmanın bir alışkanlığa dönüşmesi. İnanılmaz bir şey bu. Bilgi olmadan ya da içselleşmemiş bilgiyle sadece mantık yürüterek doğru bir sonuca varılacağını sanmak yaygın bir yanlışlık olsa da, Marksizm gibi derin bir felsefe-dünya görüşünün, ya da bilimsel sosyalizm gibi bir ideolojik yapının böyle bir tavırla anlaşılıp anlatılabileceğini sanmanın yanlışlığını zaman içinde kavrayamamak da anlaşılabilir bir şey değil. Böyle bir tavrın samimi bir tavır olduğunu iddia edebilmek mümkün mü?

Basit bir örnek: Marksist olduğunu iddia eden bir kişinin bu sözünden anlaşılması gereken şey nedir? Sadece dünyanın geleceğinin komünist bir toplum olacağına inanması mıdır; böyle bir ''inanç'' o kişinin Marksist olduğu anlamına gelir mi? Sanmıyorum. Anarşizm de böyle bir dünyayı savunur, sahiplenir. Marksizm'i çok dar anlamda siyasal ve ideolojik anlamda ele alsak bile Marksizm'in komünist dünyaya nasıl varılacağı konusundaki yaklaşım ve tezleri bir bütün olarak reddedilecekse, o kişinin bu anlamda bir Marksist olduğunu söylemesinin bir inandırıcılığı olabilir mi?

Ya da tersi, Leninist olduğunu söyleyen birinin Leninizmi salt silahlı mücadele olarak görmesi ve Rusya'da devrimin ''silah omza'' ritüeliyle gerçeklik kazandığını, buradan çıkarılacak sonucun da ''devletle çatışma''nın komünist, Leninist ve dahi devrimci olmak anlamına geldiğini, bu noktada konumlanmayanların ise Marksist yani reformist olmaktan öteye gidemeyeceğini iddia edebilmek neyin nesi? Böyle bir şey olabilir mi? Ve üstelik böyle bir algı o kadar çok yaygın ki!

Bir başka tür yanlışlık da var ki, bu yanlışlığı yapan tipolojinin durumu üstte verdiğim örneklerden çok daha vahim. Çünkü üstte verdiğim örneklerin yanlış-eksik bilgi ve yanlış yorumlamadan kaynaklandığı, konuşulduğunda ve kendilerine doğru bilgi gösterildiğinde değişebilir olabileceğinden söz edilebilir. Ancak Marksizm gibi bir zenginliği, karşılaştığı bir makaledeki alıntıyı almak ve anlamadan altına üstüne bir şeyler yazarak anlatabileceğini sanmak ne söylenirse söylensin düzelebilecek bir tavır değildir.

Ve zaten yıllardır da düzelmiyor!

Örnek; karşısına bir yazı çıkmış, okumuş; yazı dışarıdan bilinç konusunun güncele yansıması üzerinde yorumlarda bulunuyor. Belki ilk defa karşılaşıyor böyle bir yazıyla. Anlamıyor, anlamaması da doğal. Çünkü bu tür yazılar kesinlikle bir defa okunmakla anlaşılmaz; konun kavranılması bir şekilde mümkün olmaz. Yazının netlik kazanması ve zihinde bir berraklığa yol açması için öncelikle bu ''dışardan bilinç'' konusunun etraflıca bir araştırılması gerekmiyor mu? Ama verdiğimiz örnekteki tip için bu gereksizdir. Hatta anlamamış olması bile önemsizdir. Kendisi nasıl ki anlamamışsa muhtemelen o yazıdan tırtıklanan bir iki alıntının altına ve üstüne bir şeyler yazılarak yapılan yorum da, onu takip edenler veya öyle sandığı kişiler tarafından anlaşılmayacaktır.   Önemli mi; anlamak ve anlatmaya çabalamak gerçekten önemli mi, böyle bir tip ve böyle bir zihin için; hayır, amaç anlamak ve anlatmak değil ki!

Bu ikinci tip konusunda o kadar çok örnek var ki!

Toplumsal ve siyasal devrim konusu, örneğin!

TİP'in bir yazısında toplumsal devrimin siyasal devrimden sonra başlayacağı, kapitalizm altında sosyalist dönüşümlerin başlayabilme olanağının bulunmaması gerçeği konusunda yapılmış bir yoruma ''hayır'' diye başlamanın anlaşılabilir bir yanı olabilir mi? Bilgi ile yorum arasındaki farkı da bilmiyor. Bir parti bir bilgiyi veriyor ve sonra yorumda bulunuyorsa yorumun yanlışlığı bir ölçüde iddia edilebilir ve farklı bir yorumda bulunulabilir. Forumlarda aslında hepimizin yapmaya çalıştığı şey bu; ya da yapılması gereken şey bu. Ama bu anlama ve doğal olarak anlatamamaya kilitlenmiş zihnin mantığı da farklı çalışıyor. Kavramın anlamı, somut örneklerinin ne olacağı hiç ilgisini çekmiyor. Cebinde cımbızlanmış bir alıntı vardır ve sadece o alıntı üzerinden mantık yürütmenin doğru bilgi ve doğru bir yorum için yeterli olacağı alışkanlığı edinmiş.

Oysa, yeterli bilgi yoksa sadece mantık yürütmeyle   doğru bir sonuca varabilmek mümkün değildir. U.Mumcu'nun söylediği gibi bilgi sahibi olunmadan fikir sahibi olunmuyor. Bir yerlerden bir şeyler alır ve mantığımla onu yorumlarım algı ve alışkanlığı külliyen yanlış bir yöntemdir ve artık terkedilmelidir. Hiç farkında olunmuyor ama, ortaya çıkan şey sadece bir karikatür oluyor.