Geçenlerde tutturmuş, ''28-29 Ocak yaklaşıyor sen yine Atatürk'ü korumaya alırsın'' demeler... Önce anlamadım, sonra M.Suphi ve Onbeşler'in katliamından söz etmeye çalıştığını fark ettim. ''Ne o emri vereni buldun sanırım'' dedim. ''Belli değil mi, bilmiyor musun?'' diye soruma soruyla yanıt verdi. Sonra her zamanki gibi içine girdiği dünyanın etkisinde Nazım'ın o ünlü şiirini okumaya başladı. Büyük bir gizemi çözmüş bir edayla okuyordu. Ve bu kez de, Suphilerin katliamının belgesinin Nazım'ın şiirinde geçen bir dize olduğuna inanmıştı. İnanmıştı ve inandırmaya çalışıyordu. Normal bir davranış değildi kuşkusuz. Önceleri de bu şekilde davrandığı oluyordu, ama bu kez hepsini, her şeyi aşmıştı. Bir keresinde TKP'nin burjuva sınırlar içinde siyaset yaptığının kanıtı olarak çalışıp gelmişti. Sözde Cumhuriyet Başsavcısıyla pazarlık edilmiş ve proleter diktatörlüğün terk edilip artık benimsenmeyeceği garantisi verilmiş, Başsavcılık da Komünist kavramının bir siyasal partide kullanılmasına izin vermişti! Böyle söylüyordu Abuk sabuk cümleler. Ezberciliğe alıştığı için neden sonuç ilişkisi, yok. Söylüyor ve geçiyor. Gerçeklikten kopmuş bir zihin. ''Peki nası anladın?' diye sormuş bulundum. Araştırdığını ve tarihi TKP'nin proletarya diktatörlüğünü savunduğunu ''Okuyan TKP''sinin ise tüzüğünde böyle bir madde olmadığını söylemişti. İnanılmazdı, bu zihinsel yapı elbette ciddiye alınmazdı ama sonuçta bu nasıl bir zihindi ve bu kadarı nasıl olabiliyordu?

Burada verilen örnekleri çoğaltmak mümkün. Aslında ezberci zihin, kolayından ezberciliğe alışmış bir zihnin hemen hemen tüm konulara yaklaşımının realiteden uzak bir yaklaşım olacağını söyleyebilmek mümkün Daha doğrusu ezberci zihnin siyasete yaklaşımı ya bütünüyle yanlış bir yorum şeklinde ortaya çıkarken, bu yanlışlığın farkına varılması durumunda bu kez siyasetin ve güncelin görmezlikten gelinmesi sonucunu doğurur. Çünkü ezberci zihniyette analiz etme/çözümleme yapma becerisi ortaya çıkmaz. Ezberci ezberler ve tekrarlar. Ezberci zihin   bir başkasında görüp benimsemedikçe, o güncele girmez, giremez. Sorun zihnin çarpılması nedeniyle daha da karmaşık bir hal alır. O yüzden sürekli dillendiriyorum, ezberci zihin anlayamaz ve anlatamaz.

Ezberciliği, ezberlemekten de ayrı tutmak gerekir. Marksizmin önemli başlıklarının pek çok analiz türü yazılarda yinelenmesi ve bu konulara meraklı sempatizan kitlenin sürekli karşısına çıkması o cümlelerin doğal bir şekilde zihne kazınmasına yol açar. Sempatizan o cümleleri ezberciliğe alışmamışsa, zihnini ezberciliğe yatırmamışsa bir şekilde içselleştirir, içselleştirerek ''müktesebat'' haline getirir, getirmelidir. Ve ancak bu yolla bir siyaset etme, bir analiz yapabilme yöntemi oluşturabilir. Önemli ve gerekli olan da budur. Bir de samimiyet, içtenlik, en azından yoldaşlarına yalan söylememe ve ikiyüzlü davranmama gibi insani nitelikler geliştirmişse saygı duyulacak bir solcu tipolojisinin ortaya çıkmaması için hiç bir neden olamaz, dye düşünüyorum.

Tabi burada ezberciliğin bir kolaycılık olduğunu söyleyelim. Marksizmin bir ansiklopedi olmadığını, herhangi bir konuda veya güncel bir sorunda Marksist tezlerde birebir karşılık aranmasının yanlışlığını da ekleyelim. Marksizm ve hatta Leninizme bu şekilde yaklaşmamak gerek. Lenin bunu dedi, Marks bunu dedi, bir analiz etme anlayışı değildir. Dahası Marksizm özellikle siyaset ve devlet konularında tamamlanmış bir model de değildir. Yani Marks ve Engels'te ve hatta Lenin'de karşımıza çıkan cümleler Marksistler için ne kadar önemli olursa olsun, güncelin yorumlanmasında tek başlarına bir referans cümleleri olamazlar. Mutlaka tamamlanmaya, mutlaka Marksizmin devrimci özüne uygun bir analize gereksinim gösterirler. Öyle olmadığı, çoğunlukla ve sözde sol, sosyalist ve dahi enternasyonalist forumlarda ezbercilik ve benzeri bir anlama yöntemi hakim olduğunda işte üstte koyulaştırdığım yaklaşımlar ve benzerleri ortaya çıkmaktadır. Ve daha kötüsü, artık o cümleleri kurabilen bir zihnin bir daha toparlanabilme şansı da kalmamaktadır.

Bu yüzden...
ezberciliğin,
ezbercilik gibi bir kolaycılığın
yanlışa sürüklenmesi kaçınılmaz olmaktadır.

Tekrarlamakta yarar var, bu yöntemle ne anlayabilir ve ne de anlatabiliriz.