Cevap Tarihi: 02.09.2021- 02:23

---

Bu ulusalcı ve enternasyonal sol kavramlarının zihinlerimizde hala bir netliğe kavuşturulamadığını düşünüyorum. Enternasyonalist solu anlamak da tanımlamak da kolay ve mümkün.   Sosyalizmin öncelikle enternasyonalist olduğunu söyleyebiliriz. Ve bunu söyleyerek de insanlığın kurtuluşunun enternasyonalist bir birlikten geçtiğini dillendirmiş oluruz. Enternasyonalist birlik de her şeyden önce şçi sınıfının enternasyonalist çıkarlarını savunmaktan geçer. Doğru bir tanım ve doğru bir akıl yürütme. Ama yeterli değil. İşçi sınıfının tarihsel ve enternasyonalist çıkarlarının da öncelikli olarak ulusal sınırlar içinde bir devrim perspektifini ve bir iktidar mücadelesini ön koşul sayar. Yani enternasyonalizm, bir dönem sözde sol, sosyalist, ve dahi enternasyonalist forumlarda davul zurnayla   haykırıldığı gibi birlerine biat etmek, birilerinin kuyruğuna yapışmak, ve sosyalizmi sürekli olarak birilerini desteklemek zorunda kalan bir siyasi hareket olarak nitelemek değildir. Daha açık söylenecekse, sosyalizm elbette ezilenlerden, sömürülenlerden yanadır ve onların kurtuluşu için bilimsel sosyalist ideolojiyi savunur ve bu ideolojinin toplumsal alanda bir güç oluşturmasından yana siyasetleri savunur. Ama hiçbir zaman ezilen bir halkın öncüsü iddiasında bulunan bir hareketin kendi siyasetinin ardına takılmaz. Doğrusu varsa destekler, doğru olmayanı, sosyalizme aykırılık oluşturanları ise reddeder. İlişki en fazla bir dayanışma çerçevesinde olabilir ki, bu dayanışmanın sola alan açıcı bir nitelikte olma koşulu da göz ardı edimemelidir.

Peki ulusalcı sol için nasıl bir tanımlama yapılabilir? Bilimsel sosyalist ideoloji için pek çok çevrenin üzerinde anlaşabildiği böyle bir tanımlama var mı? Hayır yok. Böyle bir tanımlama yok. Filin neresi tutuluyorsa tanım da ona göre yapılıyor. Bir dönem Kürt ulusalcılığıydı tanımı belirleyen. Açık seçik söylenemediği için de   abuk subuk tanımlamalar yapılırdı. Enternasyonalizmin karşıtıymış; evet de o zaman kurtuluşun ulusal sınırlar dahilinde gerçekleşeceğini savunmak anlamına gelmiyor mu? O kadar derine inmek fıtratlarına da aykırı olduğu için genellikle düşünümezdi, sorgulanmazdı. Düşünmek ve sorgulamak da zaten zordu, ezbercilik almış yürümüştü. En iyisi söyleyip geçmekti, ve hep öyle yapıldı, söylendi ve geçildi.

Konuyu biraz genişletsek, sosyal demokrasiyi veya devrimci demokraiyi savunanlar için ulusalcı sol tanımı yapılabilir mi? Ya da kurtuluşun enternasyonalist birlikten geçtiğini savunanlar için hangi koşullarda ulusalcı sol denilebilir?

Cevap Tarihi: 23.04.2023- 00:15

---

Ulusalcılık üzerine bir şeyler söylenecekse ilk önce böyle bir kavramın sola özgü olmadığını söylemek gerek. Sol literatüre de 80 faşizminden sonra, tam kestiremiyorum, belki reel sosyalizmin çözülüşünden sonra girdi. Öyle çok net bir anlamı da yok. Her ulusalcıyım diyen arkasından ya Kemalizmi ya da sosyalizmi ekleme gereği duyar. Ama ille de bir tanım yapılacaksa sol soslu milliyetçilik de denilebilir.

Şunu da eklemek gerek, sosyalizmin gerileyişi ve Kürt hareketinin yükselişe geçmesiyle çok daha fazla kullanılır ve duyulur hale geldi. Sağlı sollu liberallerin de köpürtmesiyle Kürt ulusalcılığının içinde, yanında, sağında solunda olanların kendi siyasetlerine eleştirel yaklaşanlara ve biat etmeyenlere karşı kullandıkları bir hakaret sözcüğü olup çıktı. Bir dönem sosyalizm veya enternasyonalizm adı altında solculuk yaptığını sanan ama gerçekte Kürt ulusalcılığının yönetiminde veya yandaşı durumunda olan forum yönetimlerinin de   köpürtmesiyle başta CHP ve TKP olmak üzere, zaman zaman ÖDP (Solparti) ve hatta Cephe'ye   de yakıştırılırdı. Tekrar edilecek olursa Kürt ulusalcılığının siyasetlerine çok da yakın durmayan her parti ve kişi için kullanılırdı ve arkası da gelirdi. Sosyal şoven, neo-faşist...gibi. Enternasyonal ise bağlamından kopartılarak Kürt hareketine destek verenler için kullanılır olmuştu. UKKTH içerikten yoksun bir şekilde dillerden düşmezdi. UKKTH'yi her koşulda desteklemek ve dolayısıyla Kürt ulusalcılığının siyasetlerine biat etmek enternasyonal solcu olmaktı, sosyal şoven, neo-faşist ya da en hafifinden ulusalcılık da sosyalist olmanın gereği biat etmeyenler içindi. İçerik yoktu, kullananlar da pek bilmezdi; birine o zamanlar sormuştum ''ulusalcıık nedir, hangi anlamda kullanıyorsun'' diye, yanıt ''enternasyonalizm karşılığı'' idi. Peki enternasyonalizm ne, o da ''ulusalcılık karşılığıydı''

Böyleydi ve özetle bu iki kavram genellikle Kürt ulusalcı hareketinin mensup ve taraftarları için bu anlamda kullanılmıştı. Şimdilerde de çok farklı anlamda kullanılmıyor. Geçen gün bir Kürt hareketinin sempatizanıydı sanırım, bir arkadaşın sitesinde görmüştüm, hem TKP ve hem de TİP için ''ulusalcı faşist'' yakıştırmasında bulunuyordu.   Baştan beri ittifak bileşeni olan TİP için bile, sadece ulusalcı da değil, arkasına faşist sözcüğünü de eklenerek... Baştan beri ittifak içinde olan TİP sadece kendi adı ve logosuyla seçime katılma kararı aldığı için ''ulusalcı faşist'' olup çıkmıştı.

Cevap Tarihi: 04.05.2023- 07:56

---

(Dün akşam face'e yazmam gerekmişti. Bu başlığa uygun.)

Türkiye'de sosyalist sol önce 12 Eylül faşizmi karşısında alınan bir büyük yenilgi ve sonra reel sosyalizmin çözülüşüyle birlikte bir gerileme sürecine girerken aynı zamanda Kürt hareketinin yükselişine paralel olarak savrulmaları, döneklikleri,ve ''Marks'a dönelim'' gereksizliklerinin köpürtüldüğü bir dönemdi. Sosyalist mücadele, siyasal-sosyalist devrim perspektifinin de terkedildiği o dönemde Kürt hareketinin sosyalist solu ileri çekeceği algısı da epey yaygındı. Böyle bir şey olmadı. Sosyalist partilerimizin hemen tamamı Kürt sorununa yönelik teorik ve pratik konumlanışları nedeniyle kapatıldı. Çok uzun zaman sosyalist solun toplumsal alandaki etkisi hemen hemen hiç olmadı.

Egemen anlayış Kürt ulusalcılığına destek verilmesi yönündeydi. Kürt hareketi handiyse sosyalist siyasette üst belirleyen bir konuma yükselmişti. Kişi ya da partilerin sosyalistliğini, ML'liğini nelirleyen şey de UKKTH olmuştu. Akıl alır bir şey değil. SSCB'nin yıkıldığı, neo-liberalizmin ideolojik bir basın merkezi haline geldiği bu arada Kürt ulusalcılığının da giderek sağa yöneldiği koşullarda ne sosyalist mücadele, ne sosyalist devrim perspektifi ve ne de sosyalizmin ve devrimin çıkarları öne çıkartılıyordu. Varsa yoksa UKKTH ve varsa yoksa Kürt ulusalcılığına ne kadar kuyrukçuluk yapıldığı, ve ne kadar biat edildiği...

Pek çok şey değişir de, sol jargon değişmez mi? Ulusalcılık yani sol soslu milliyetçilik enternasyonalizmin karşısına konulmuş, Kürt ulusalcılığının siyasetlerini savunanlar ve ona göre konumlananlar kendilerini enternasyonalist olarak niteliyorlar, Kürt ulusalcılığının ideolojik ve siyasal konumlanışlarına kayıtsız koşulsuz destek vermeyenler ise ulusalcı yani milliyetçi olarak nitelenir olmuştu.Bir dönem internet ortamında faaliyet gösteren Enternasyoal forum (EF) ve Sosyalist forum (SF) de çokça köpürtülen bir konuydu bu.

TKP bu siyasete hep karşı çıktığı için bu kesimler tarafından ulusalcı-milliyetçi olarak damgalanırdı. Sadece TKP değil, CHP de öyleydi, yeri geldiğinde   ÖDP8 SOLparti) ve hatta Halk Cephesi de... TKPnin ayrışmasından sonra HTKP ve sonrasında TKH de aynı siyaseti savunuyorlar. Yani Kürt halkının ulusal ve sınıfsal tüm mücadelesi elbette desteklenir Ama burada belirleyen tez-ilke UKKTH değil, devrimin çıkarlarıdır. Sola alan açmayan, solun mücadele alanını geniletmeyen, tersine daraltan hiçbir siyaset sosyalistler tarafından desteklenmez. Hele bu ülkede ülkenin sosyolojik yapısını ve tarihsel geçmişini yok sayarak ayrılıkçı bir mücadeleyi desteklemenin akıl alır bir yanı yoktur. Bir iç savaş, Kürt'ün Türk'ü, Türk'ün de Kürt'ü yığınsal olarak boğazlaması anlamına gelmektedir. Bir sosyalist için UKKTH'nin bu şekilde, bu anlamda savunulması, savunanların ise desteklenmesi beklenmemelidir. Özetle UKKTH'nin özünün Lenin'in deyimiyle ''iki tarafın yakınlaşmasına'' dayanır. Sanırım birbirini boğazlama süreci iki tarafın yakınlaşmasına yol açmaz ve sosyalist mücadeleye, devrimin çıkarlarına hizmet etmez.

Özetle şunu söylüyorum. Türkiye'de bilimsel anlamda sosyalist mücadele ayrışmadan önce TKP tarafından savunuluyordu. Ayrışma sırasında HTKP'nin ''ideolojik açıdan bir farkımız yok'' denmesi de şaşırtmamalı. Kim ki önüne devrimin çıkarlarını koyar, kim ki siyasal devrim perspektifi doğrultusunda mücadeleyi temel alır, kim ki UKKTH'yi özüne uygun bir şekilde savunur ve sol-liberal bir çizgiye savrulmaz ve demokrasi mücadelesini de merkeze almaz, hiç kuşku olmasın ML çizgide sosyalizmi savunanlar da onlardır. Yani bugün için hala TKPdir, hala HTKP çizgisinde TİPtir ve çok eleştirmeme karşın TKHdir. Ve son bir söz ulusal ölçekte siyasal devim perspektifi edinilmeden, devrimin çıkarları merkeze alınmadan proleter enternasyonalizminden söz edilemez. Tersi burjuva kozmopolitizminden başka bir şey değildir.