Cevap Tarihi: 17.02.2023- 00:33

---

Örnekse tek partili bir sisteme dayanmaz. Sürecin tek partili ya da çok partili olması, hatta liberal partilerin olup olmayacağı konusu bir yorumlama işidir. Bilimsel sosyalizmi savunmak tek bir komünist partiyle ya da birden fazla partilerle sürdürülmesi gerektiğini savunanlar vardır.

Üstteki yazılarımdan birinde böyle söylemişim. Bence doğru bir yorumlama olmuş; bu konuda ''hayır, öyle olmaz''   ya da   ''sosyalizm çok partilidir'' veya , ''sosyalizm tek bir partiyle sürdürülmelidir, farklı eğilimler, yorumlar o tek parti içinde savunulmalıdır'' gibi yaklaşımların tamamı tartışılabilir yorumlamalardır. Yazıyazforum'da bu konuda bir tartışmayı hatırlıyorum. Sanırım yine Baykuş arkadaş (İ.Seçil veya başka bir isimle yazmıştı) bir anlamda liberal demokrasiyi savunuyordu. Ya da ben öyle algılamıştım.   Ama arkadaşımızın ''liberal parti bile olması lazım'' dediği aklımda kalmış. O zaman çok tepki göstermiştim. Sosyalist devrimin yapıldığı ve artık sosyalist kuruculuğun devreye girmesi gerektiği bir süreçte liberal partilere siyasette yer açarak gereksiz bir mücadeleyi sürdürmek durumunda kalmak kuruculuk konusunda sıkıntılara yol açabilirdi. Böyle bir yanıt vermiştim ve sanırım tartışma da o noktada kesilmişti. TKP'nin sosyalizm tanımında çok partil bir siyaset var, bunu o zaman da yazmıştım ama bu çok partililiğin liberal partilere açık olacağı pek akla yatkın değil gibi geliyordu bana. Geçenlerde bir yerde rastlamıştım, bir dergi ya da bir kitap olabilir, Metin Çulhaoğlu   kendisine   sorulan bir soruya verdiği yanıtta sosyalizmde liberal partilerin   olabileceğini söylüyordu. Sanırım sosyalizmi tek partili bir süreç olarak tanımlama konusunda tek başımayım.

Samimiyet varsa, yanlışlarımız konusunda gerektiğinde öz eleştiri verebilme özgüvenine sahipsek ve ayrıca   üslup da bu konuları tartışabilmeye uygunsa bu konu da dahil hemen her konu tartışılabilmeli. Baykuş arkadaşımız kapitalizmin demokrasi anlayışından çok daha ileri bir demokrasi anlayışını sosyalizmde gerçekleştirebilmeliyiz mealinde cümleler kurduğunda aslında doğru bir saptamada bulunuyordu. Evet, proleter diktatörlük dönemi liberal demokrasiden çok daha demokratik bir yapılanma ve işleyişe sahip olmalıdır. Bu konuda hiç kuşku duyulmamalı, ama bu daha demokratik yapı ve işleyiş nasıl bir biçim almalıdır, sorusunu da yüzeysel geçiştirebilmek mümkün olmamalı. Benim yaklaşımım buydu. Sosyalist demokrasi biçim olarak da öz olarak da hiç kuşkusuz düşünce özgürlüğünü yok edici ve   sosyalizm üzerine tartışmaları kısıtlayıcı bir hal almamalı, ama libeal düşüncelerin partileşme durumunda sistemin biçim olarak da olsa liberal demokrasiden ne farkı olur? Böyle bir yapıda kuruculuğun gerçekleştirilmesinde sıkıntılar yaşanır gibi geliyor bana. Ama eskisi gibi bu konuda çok da rijit olmadığmı söyleyebilirim.