SolPaylaşım  
Ana Sayfa  |  Yönetim Paneli  |  Üyeler  |  Giriş  |  Kayıt
 
OTURUYORSAN KALK; AYAKTAYSAN YÜRÜ; YÜRÜYORSAN KOŞ!
Yurt ve dünya sorunlarına soldan bakan dostlar HOŞGELDİNİZ .Foruma etkin katılım yapabilmeniz için KAYIT olmalısınız.
Yeni Başlık  Cevap Yaz
Bolivya'da ABD darbesi: Morales istifa etti           (gösterim sayısı: 2.093)
Yazan Konu içeriği
Üye Profili boşluk
melnur
[ Gelenek ]
Kurucu
Varsayılan Kullanıcı Resmi
Kayıt Tarihi: 02.08.2013
İleti Sayısı: 10.954
Konum: İstanbul
Durum: Forumda Değil
İletişim E-Posta Gönder
| Özel ileti Gönder

36 kere teşekkür etti.
50 kere teşekkür edildi.
Konu Yazan: melnur
Konu Tarihi: 12.11.2019- 06:14


Bolivya'da ABD darbesi: Morales istifa etti

Bolivya'da ABD destekli sağcı grupların saldırıları ve ardından ordunun yaptığı istifa çağrısı sonrası Bolivya Devlet Başkanı Evo Morales, istifa ettiğini açıkladı.

Resim Ekleme

Bolivya'da seçimlerin ardından başlayan ABD destekli sağcı grupların saldırıları sonrası dün Bolivya'da kriz tırmanmış, Bolivya Genelkurmay Başkanı Williams Kaliman, Devlet Başkanı Evo Morales’e "ülkedeki istikrarın yeniden sağlanması" iddiasıyla istifa etme çağrısı yapmıştı.

Durumu "devlet darbesi" olarak niteleyen Morales, “Kardeşlerim, mücadelemizin son bulmadığını söylemek istiyorum, biz eşitlik ve barış için mücadeleye devam edeceğiz. Şu anda bir devlet başkanı olarak yükümlülüğüm, durumu sakinleştirmek için yöntem bulmak” diyerek istifa ettiğini açıkladı.

Devlet Başkan Yardımcısı Alvaro Garcia Linera, bir Kızılderili Başkanın yardımcısı olduğu için gurur duyduğunu ve daima ona sadık kalacağını söyleyerek istifasını açıkladı.

Bolivya'daki olaylardan yabancı güçleri sorumlu tutan Linera, "Biz hidrokarbürü, doğal zenginlikleri millileştiren bir hükümetiz. Biz Bolivyalıların yüzde 30'unu yani 3 milyon Bolivyalıyı fakirlikten çıkarıp, orta gelir grubuna yükselttik. 200 bin Bolivyalıya ev yaptık. Hiçbir zaman maaş ödemek için yabancıların önünde eğilmedik ve kıtada en hızlı büyüyen ülke olduk" dedi.

Evo Morales istifa açıklamasından sonra yaptığı Twitter paylaşımında, hakkındaki "yasadışı tutuklama emrini" kınayan bir açıklama yaptı.

https://haber.sol.org.tr/dunya/bolivyada-abd-darbesi-morales-istifa-etti-274047






Cvp:
Yazan Cevap içeriği
Üye Profili boşluk
melnur
[ Gelenek ]
Kurucu
Varsayılan Kullanıcı Resmi
Kayıt Tarihi: 02.08.2013
İleti Sayısı: 10.954
Konum: İstanbul
Durum: Forumda Değil
İletişim E-Posta Gönder
| Özel ileti Gönder

50 kere teşekkür edildi.
36 kere teşekkür etti.
Cevap Yazan: melnur
Cevap Tarihi: 12.11.2019- 06:18


İşte 14 yıllık Morales iktidarında Bolivya halkının kazanımları


Bolivya’da ABD destekli darbeyle iktidardan uzaklaştırılan Evo Morales ve MAS hükümetinin 14 yıldır ülkede uyguladığı neoliberalizm karşıtı program Bolivya’nın emekçi ve yerli halklarına çok şey kazandırdı.

Resim Ekleme
Bolivya’da son başkanlık seçimlerini de kazanan Evo Morales’e karşı başlatılan ABD destekli sağcı muhalefetin saldırıları darbeyle sonuçlandı. Seçim sonuçlarını tanımayan sağ muhalefetin şiddetin dozunu artırmasıyla iç savaşın eşiğine getirilen ülkede Morales dün yurttaşlarının daha fazla zarar görmemesi için görevi bıraktığını açıkladı.

Evo Morales ve MAS hareketinin 2006’dan beri süren iktidarında ülke ekonomisi bağımsızlaştı ve büyüdü, yoksullar ve yerli halklar insanca bir yaşama kavuştu.

Morales’in Çokuluslu Yasama Meclisi’ne 2018 yılında sunduğu rapordan başlıklar, 2006-2019 yılları arasında MAS iktidarının ülkeye kazandırdıklarını ortaya koyuyor:

EKONOMİK BÜYÜME
- 2006’dan itibaren uygulanan neoliberalizm karşıtı program ile Bolivya ekonomisi yıllık ortalama yüzde 5 büyüdü. Bu oran 1951-2005 yılları arasında ise yüzde 2,8 idi.

KAMULAŞTIRMA
- Hidrokarbon başta olmak üzere doğal kaynaklar kamulaştırıldı. Hidrokarbonun kamulaştırılması geçen 13 yılda ülke ekonomisine 37 milyar 484 milyon dolar katkı sağladı.

OKUMA YAZMA SEFERBERLİĞİ
- Küba ve Venezuela’nın katkılarıyla düzenlenen okuryazarlık seferberliğinin ardından 2008 yılında Bolivya UNESCO tarafından Okuma-Yazma Bilmezlikten Azade Topraklar ilan edildi.

ÇOKULUSLU BOLİVYA DEVLETİ KURULDU
- 22 Ocak 2009’da Bolivyalılar Çokuluslu Bolivya Devleti’nin kuracak olan Bolivya Siyasi Anayasası’nı onayladı.

GÜNEY AMERİKA'NIN EKONOMİK BÜYÜMESİNE KATKI
- Bolivya Güney Amerika’nın 2009, 2015, 2016, 2017 ve 2018’deki ekonomik büyümesine öncülük etti.
- 2019 yılında ülkenin GSYH’si 40 milyar 885 milyon dolara ulaştı.
- Bolivya Güney Amerika’da net uluslararası rezervleri en yüksek ülke haline geldi.

1,8 MİLYON KİŞİ AŞIRI YOKSULLUKTAN KURTULDU
- 2005-2018 yılları arasında 1,8 milyon kişinin aşırı yoksulluktan kurtuldu.
- Her yıl Bolivya nüfusunun yüzde 31,1’i devletten teşvik ya da prim alıyor.
- Ülke genelinde 146 bin 96 kamu yatırım projesi var.
- 2018 verilerine göre ülkedeki 16 bin 733 devlet okulunda 146 bin 856 öğretmen çalışıyor.
- 1061 yeni sağlık merkezi inşa edildi ve 2018 itibariyle 6,8 milyon kişi temel sağlık hizmetlerine kavuştu.

YENİLENEBİLİR ENERJİYE EN FAZLA YATIRIM YAPAN ÜLKE
- 2016 yılında Bolivya GSYH’sine oranla yenilenebilir enerjiye en çok yatırım yapan ülke unvanını aldı.
- Bolivya Unasur, ALBA-TCP ve CELAC gibi örgütler aracılığıyla Latin Amerika ve Karayipler’in bütünleşmesini destekledi. Baülantısızlar Hareketi ve G77+Çin gibi uluslararası forumlarda aktif rol aldı.

https://haber.sol.org.tr/dunya/iste-14-yillik-morales-iktidarinda-bolivya-halkinin-kazanimlari-274097



Cvp:
Yazan Cevap içeriği
Üye Profili boşluk
melnur
[ Gelenek ]
Kurucu
Varsayılan Kullanıcı Resmi
Kayıt Tarihi: 02.08.2013
İleti Sayısı: 10.954
Konum: İstanbul
Durum: Forumda Değil
İletişim E-Posta Gönder
| Özel ileti Gönder

50 kere teşekkür edildi.
36 kere teşekkür etti.
Cevap Yazan: melnur
Cevap Tarihi: 12.11.2019- 06:21


Morales: Darbeciler neden oldukları kaos için bizi suçluyorlar

Bolivya'da ABD destekli darbenin ardından istifa eden Bolivya Devlet Başkanı Evo Morales saldırı sonrasında ilk açıklamayı yaptı. Morales darbeci komplocuların yalan söyleyerek neden oldukları kaos ve şiddet için kendilerini suçladıklarını söyledi.

Resim Ekleme
Bolivya'da ABD destekli darbenin ardından istifa eden Bolivya Devlet Başkanı Evo Morales'in evine saldırı düzenlendi. Öte yandan Morales hakkında hukuksuz bir şekilde tutuklama kararı çıkarıldı. Evo Morales saldırı sonrasında sosyal medyadan ilk açıklamasını yaparken, kaosa ve şiddete neden olanların kendilerini suçlamaya çalıştığını söyledi.

Morales, ''Evime ve kız kardeşimin evine saldıran, evlere ateş açan, bakanları ve çocuklarını ölümle tehdit eden ve bir belediye başkanıyla tartışan darbe komplocuları şimdi yalan söylüyorlar. Neden oldukları kaos ve şiddet nedeniyle bizi suçlamaya çalışıyorlar. Bolivya ve dünya darbeye tanık oldu'' dedi.

https://haber.sol.org.tr/dunya/morales-darbeciler-neden-olduklari-kaos-icin-bizi-sucluyorlar-274094



Cvp:
Yazan Cevap içeriği
Üye Profili boşluk
melnur
[ Gelenek ]
Kurucu
Varsayılan Kullanıcı Resmi
Kayıt Tarihi: 02.08.2013
İleti Sayısı: 10.954
Konum: İstanbul
Durum: Forumda Değil
İletişim E-Posta Gönder
| Özel ileti Gönder

50 kere teşekkür edildi.
36 kere teşekkür etti.
Cevap Yazan: melnur
Cevap Tarihi: 12.11.2019- 06:25


Bolivya: Morales güç mü topluyor?

Bolivya'da siyasi mücadele Morales'in istifasının ve faşist darbe girişiminin ardından yeni bir evreye girdi. ABD destekli muhalefetin ortak bir hedef etrafında birleşebileceğine kuşkuyla yaklaşılırken, Morales'in daha güçlü bir şekilde geri dönmek gibi bir planı olabileceği iddia ediliyor.

Resim Ekleme

Bolivya'da yaşanan hareketli haftaların sonunda siyasal mücadele Devlet Başkanı Morales'in istifası ve onu izleyen faşist darbe girişimiyle yeni bir evreye girdi.

Bazı Latin Amerika kaynakları, silahlı güçler, polis ve sivillerin bir kesimi tarafından kalkışılan darbeyle ilgili olarak, büyük ölçüde ABD fonlarıyla kurulan STK'ların finansal desteğine dikkat çekiyor. Kıtada yaşanan gelişmeler, son olarak Arjantin'de Kirschner'lerin tekrar iktidara gelmesi iktidara gelmesi, halkın neoliberal uygulamalara kitlesel olarak karşı çıkması gibi olaylar, ABD'nin Latin Amerika'da ağırlığını artırması ihtiyacını duymuş olabileceğini düşündürüyor.

DARBECİ KOALİSYON PARÇALI
Öte yandan, henüz yeniden seçime gidilmesi konusunda açık bir çağrı yapan olmadı. Morales'e karşı geçici olarak güç birliği yapmış olan muhalefetin de ortak bir hedef etrafında kenetlenebileceği belli değil. Patron sınıfının temsilcisi Camacho, seçimlerde ikinci sırada gelen ve Morales öncesi görev yapmış olan Carlos Mesa, Amerikan Devletleri Örgütü'nün seçim yolsuzluğu iddiasından sonra Morales'i istifaya çağıran General Williams Kaliman'ın birlikte hareket edip etmeyeceği bilinmiyor.

Senato'daki ikinci başkan yardımcısı, muhalif senatör Jeanine Anez'in Morales ve ekibinin istifası üzerine boşalan başkanlık koltuğunu devralabileceği ve seçim çağrısı yapabileceği belirtiliyor. Morales'in istifası kabul edilirse, yasalara göre kurulacak geçici hükümetin 90 gün içinde seçim çağrısı yapması gerekecek. Ancak böyle ilerlemeyebilir.

MORALES KAVGAYA DEVAM MI EDECEK?
14 yıl boyunca ABD'ye karşı sert bir tavır almış ve halkın desteğini alan pek çok kazanıma imza atmışken görevi bırakan Morales'in ise daha güçlü bir şekilde geri dönmek gibi bir planı olabileceği iddia ediliyor.
Dün görevi bıraktığını açıkladıktan sonra en az sekiz danışmanı ile birlikte Chimore'ye geçtiği kaydedilen Morales'i karşılayan halk güçleri istifayı reddettiklerini ve sokakları bırakmayacaklarını dile getirdi. Bölgede yol kapatma eylemleri yapılıyor.

https://haber.sol.org.tr/dunya/bolivya-morales-guc-mu-topluyor-274112



Cvp:
Yazan Cevap içeriği
Üye Profili boşluk
melnur
[ Gelenek ]
Kurucu
Varsayılan Kullanıcı Resmi
Kayıt Tarihi: 02.08.2013
İleti Sayısı: 10.954
Konum: İstanbul
Durum: Forumda Değil
İletişim E-Posta Gönder
| Özel ileti Gönder

50 kere teşekkür edildi.
36 kere teşekkür etti.
Cevap Yazan: melnur
Cevap Tarihi: 13.11.2019- 00:05


Komünist partilerden açıklama: Bolivya yalnız değildir!

Aralarında Türkiye Komünist Partisi'nin de bulunduğu komünist ve işçi partileri tarafından Bolivya'daki ABD destekli darbeyi kınayan bir açıklama yayımladı, dünya halklarına Bolivya'yı savunma çağrısı yapıldı.

Resim EklemeBolivya'daki darbeye tepki gösteren bölge ve dünya komünist partileri "Bolivya yalnız değildir" sloganıyla bir açıklamayı bu sabah dünya kamuoyu ile paylaştı.

Açıklamada MAS hareketi ve Bolivya Komünist Partisi militanlarına yapılan saldırılar protesto edilirken, tüm dünyada somut dayanışma eylemleri geliştirilmesi için çağrıda bulunuluyor.

Açıklamanın tam metni ve imzacılar şu şekilde:

Emperyalizm ve Amerikan Devletleri Örgütü-OAS tarafından desteklenen ve finanse edilen darbeyi kınıyoruz.

Dünya halklarını dayanışmaya ve Bolivya Çokuluslu Devleti’nin lider ve yöneticilerinin hayatlarını savunmaya çağırıyoruz.

Paramiliter gruplar tarafından, halk liderleri ve yetkililerin yanı sıra, MAS hareketi ve Bolivya Komünist Partisi’nin militanlarına ve siyasi liderlerine yapılan zulmü, kaçırılma ve kaybolma olaylarını kınıyoruz.
Komşu ülkelerin kardeş partilerini Bolivya halk hareketinden kardeşlerimizin yaşamını ve birlikteliğini korumak için somut dayanışma eylemleri yapmaya çağırıyoruz.

Halk demokrasilerine karşı saldırganlığı reddediyoruz.

Dünya Bolivya Cumhuriyeti ve Çokuluslu Devleti ile Dayanışma Günü yapılması için çağrıda bulunuyoruz.

Bolivya yalnız değildir!

11 Kasım 2019
İmzalayan Partiler:

Amerika Birleşik Devletleri Komünist Partisi
Avustralya Komünist Partisi
Ekvador Komünist Partisi
El Salvador Komünist Partisi
Guatemala İşçi Partisi
Honduras Komünist Partisi
İspanya İşçileri Komünist Partisi
Kanada Komünist Partisi
Kolombiya Devrimci Silahlı Güçleri – Halk Ordusu (FARC-EP)
Kolombiya Komünist Partisi
Meksika Komünist Partisi
Peru Komünist Partisi
Türkiye Komünist Partisi

https://haber.sol.org.tr/dunya/komunist-partilerden-aciklama-bolivya-yalniz-degildir-274167



Cvp:
Yazan Cevap içeriği
Üye Profili boşluk
melnur
[ Gelenek ]
Kurucu
Varsayılan Kullanıcı Resmi
Kayıt Tarihi: 02.08.2013
İleti Sayısı: 10.954
Konum: İstanbul
Durum: Forumda Değil
İletişim E-Posta Gönder
| Özel ileti Gönder

50 kere teşekkür edildi.
36 kere teşekkür etti.
Cevap Yazan: melnur
Cevap Tarihi: 16.11.2019- 09:17


SOLportal'da Erhan Nalçacı 1959'dan beri Küba'da sosyalizmin ayakta kalmasına karşın, Güney Amerika'da iktidara gelen sol hükümetlerin neden birbiri ardına devrildiği üzerine bir yorumda bulunmuş. Haklı bir soru. Güney Amerika'da seçimle iktidara gelenlerin hem sosyalizmi kurma konusunda sıkıntılar yaşamasının ve hem de belli bir süre sonra birbiri ardına devrilmeleri ve iktidardan düşmelerinin nedeni ne olabilir?

Yazısında bu soruya şöyle bir yanıt vermiş E.Nalçacı:

''1950’lerde Fidel’in öncülüğünde Kübalı devrimcilerin burjuvaziden kurtulmak gibi bir niyetleri yoktu. Devrimci program, Küba’nın bağımsızlığını, insani olarak kalkınmasını ve sosyal adaleti içeriyordu.
ABD’nin yarı-kolonisi olan ve diktatörlükle yönetilen Küba’da bu siyasi programın seçime girme şansı bulunmuyordu. Siyasi program devrimci mücadele ile iktidarı ele geçirdi.

Programlarına olan inançları çok sağlamdı ve kısa bir sürede bağımsızlık ve dolayısıyla diğer program öğeleri için ABD’nin bütün tekellerinden kurtulmaları gerektiğini kavradılar.

ABD’li şirketlerin mülkiyetinin kamulaştırılması ile Amerikan sermayesine göbekten bağlı burjuvazi ülkeyi terk etti. Kendisine bağlı çalışan bütün askerler, ajanlar, bürokratlar, bilim insanları, gazeteciler vb. doğru soluğu 90 mil ötedeki Miami’de aldılar. Bu kendi tercihleriydi. Bir süre sonra ABD’nin örgütlediği bir karşı-devrimle geri döneceklerini düşünüyorlardı.

Bu durum Küba’yı eşsiz bir devrim laboratuvarı haline getirdi.

Burjuvazisi olmayan bir ülkede devlet, ordu, üniversite, basın, ne derseniz her şey yeniden kuruldu. Geride kalan emekçi halk devrimine sahip çıktı ve siyasi öncüsünün etrafında en küçük birimine kadar örgütlendi.
Bu nedenle Küba bütün karşı-devrimci hamleleri bugüne kadar püskürtebildi.

Oysa Latin Amerika’daki sol iktidarlara baktığımız zaman bu kritik formülün –burjuvazisiz bir ülke yaratma- tutturulamadığını görüyoruz: Şili’de Allende, Venezuela’da Chavez, Bolivya’da Morales…

Program belki aynı, bağımsızlık, sosyal adalet ve insani kalkınma…
Ama seçimle yönetime gelen sol iktidarlar, kendi burjuvazileriyle ve onların devlet kurumuyla baş başa kaldılar.

Bir yandan sosyal devlet için ulusal gelir daha adil dağıtıldı ama burjuvazi sömürmeye devam etti.
Bir yandan emekçi halkı örgütlediler ama burjuvazi de ülke içinde karşı-devrimi, emperyalizmle işbirliğini, faşizmi örgütlemeyi sürdürdü.

Sol iktidarlar kendi basınlarını kurdular, hemen yanında burjuva basın tekeli yalan saçmaya devam etti.
Venezuela belki daha şanslıydı, ordunun içinden gelen Chavez askerleri sürece örgütledi, ama diğerleri emperyalizmin uzantısı olan bir orduyla birlikte iktidarlarını korumaya çalıştılar. ''


https://haber.sol.org.tr/yazarlar/erhan-nalcaci/kubada-sosyalizm-60-yildir-ayaktayken-neden-latin-amerikada-halkci-iktidarlar

Marks'ın iktidarın el değiştirmesinden sonra, yapılması gereken ilk işin proleter diktatörlüğünü kurmak olduğunu söylemesinin altında bu kaygılar   yatıyordu. Sosyalizm herşeyden önce sınıfsal bir değişimi de gerektirir. Sadece hükümet olmak   yeterli olmuyor. Sosyalizm gibi   bir süreç amaçlanıyorsa devletin sınıfsal niteliğinin öncelikle değişimi amaçlanmalıdır. Bu yapılmadan halkın yararına atılacak adımlar hep kısıtlı bir alanda olacak ve hem sandık ve hem de Güney Amerika ülkelerinde olduğu gibi darbe yöntemleriyle iktidardan uzaklaştırılma sosyalist yürüyüşü sekteye uğratacaktır.

Bolivya'da yaşanan ve Morales'in başına gelen tam da budur.




Cvp:
Yazan Cevap içeriği
Üye Profili boşluk
melnur
[ Gelenek ]
Kurucu
Varsayılan Kullanıcı Resmi
Kayıt Tarihi: 02.08.2013
İleti Sayısı: 10.954
Konum: İstanbul
Durum: Forumda Değil
İletişim E-Posta Gönder
| Özel ileti Gönder

50 kere teşekkür edildi.
36 kere teşekkür etti.
Cevap Yazan: melnur
Cevap Tarihi: 22.11.2019- 05:48


Korkut Boratav Hocamızın SOLportal'daki Bolivya konulu son yazısı Morales ve O'nu iktidardan eden darbe konusunda iyi bir yorum. İlgilenenler yazının tamamını ilgili linkten okuyabilir.

''... Bolivya Anayasası, Başkan’ın istifasının ancak yasama organının onayıyla yürürlüğe girebileceğini belirlemiş. Parlamento ve Senato’da ise üçte iki çoğunluk iktidar (MAS) partisindedir. Morales’in istifası sonrasında MAS milletvekillerinin parlamentoya girişleri önlendi; yasama organları, gerekli çoğunluk sağlanamadığı için toplanamadı.

Morales’in istifası bu nedenle   kesinleşmedi. Boşluk, Anayasa çiğnenerek giderildi: Sağcı, ırkçı bir siyasetçi, Senato başkan vekili Jeanine Arez kendisini “geçici başkan” ilan etti; yürütme görevini üstlendi. Güvenlik güçlerine direnme eylemlerinde (“atış serbest” anlamına gelen) dokunulmazlık tanıdı. (New York Times, 16 Kasım).   Bir haftada ölü sayısı otuza ulaştı.

Resim Ekleme(Sacaba’da öldürülen dokuz köylünün cenazesinden…)

Darbecilerin ortak geçmişi: ABD’de stajyerlik
Bolivya’da bir haber portalı, 8-10 Ekim 2019’da yüksek rütbeli, görevli ve emekli subaylara ait 16 konuşma bandı yayımlamış. 20 Ekim seçimini Morales’in kazanması halinde uygulanacak darbe tasarımı tartışılmaktaymış. Bu subayların çoğu, geçmiş tarihlerde Fort Benning’te ABD askerî istihbaratı tarafından yönetilen School of the Americas (SOA) eğitiminden geçmiş (Global Research, 14 Kasım).

SOA’nın, Latin Amerikalı subayları iç savaş ve olası rejim değiştirme operasyonları için eğittiği bilinmektedir. Bu kötü şöhretli “okul”un 2003’teki bir “stajyer subay”ı, General Williams Kaliman’mış. Bu generalin ABD ile ilgisi Morales’in başkanlığı sırasında da devam etmiş; 2013’te Washington’da Bolivya askerî ataşesi olarak görevlendirilmiş. 10 Kasım’da Morales’in istifasını talep eden komutan da bu tarihte Genel Kurmay Başkanı olan Kaliman’dır.

Bir gün önce patlak veren polis ayaklanması sırasında Emniyet Genel Müdürü olan Calderon Mariscal de ABD tezgâhından geçmiş; 2018’de Washington’daki APALA derneğinin başkanlığını yapmış. APALA ise, “ABD’de staj gören Latin Amerikalı emniyet ataşelerinin” derneği imiş (Jeb Sprague, Defend Democracy Press, 14 Kasım).

Başkan Morales, Meksika’ya sığındıktan sonra bir İspanyol gazetesine verdiği demeçte, General Kaliman’a sonuna kadar güvendiğini açıklıyor (El Pais, 14 Kasım).  


ABD’nin bu tür etkilerine karşı Morales 2016’da bir “Anti-emperyalist Kumanda Okulu” açmış (Global Research, 18 Kasım). Geç kaldığı ortadadır.  

Darbenin aşamaları
Emperyalizmin doğrudan müdahalesi öncelikle Amerika Devletler Topluluğu’nun (OAS’nin), başkanlık seçimini yenileme kararı ile ortaya çıkıyor.

Bolivya Yüksek Seçim Kurulu (YSK), seçimden birkaç gün sonra Morales’in gerekli eşiği aşarak ilk turda seçildiğini belirledi. İtirazlar artınca Morales, OAS’yi seçimin uygulanmasını denetlemeye davet etti. Gündem, seçimin ikinci tura gidip gitmeyeceği ile sınırlıydı.    

OAS heyeti bu sınırı aştı: Seçimin geçersiz kılınmasını ve tümüyle yenilenmesini önerdi. Heyetin Uruguaylı üyesi, ABD baskısını protesto ederek komisyonu daha önce terk etmişti. Meksikalı üye ise karara karşı çıktı. OAS kararı, General Kaliman’ın istifa çağrısını, yani darbeyi tetikleyen kritik etken oldu. Karar ve sonrası ABD yönetimi tarafından “demokrasinin zaferi” olarak coşkuyla alkışlandı.

Morales 10 Kasım’da istifa etti. Kendisinin ve kız kardeşinin evleri yakılmış; kendisi için de bir gözaltı kararı alınmıştı. YSE başkanı da gözaltına alınmıştı.

Meksika Dışişleri Bakanı şu duyuruyu yaptı: “Geleneksel sığınma ve müdahale etmeme ilkelerini izleyen Meksika, Bolivya yürütme ve yasama organlarından 20 kişiyi La Paz’daki büyükelçilik konutuna kabul etmiştir; Evo Morales’e de sığınma hakkı sunmaktadır.” (Deutsche Welle, 11 Kasım.)

Aynı gün Morales, sığınma talep etti. Meksika hükümetinin yolladığı bir uçakla, Başkan Yardımcısı Linera ile birlikte ülkesinden ayrıldı. Meksika yetkililerinin Bolivya, Peru, Kolombiya ve Ekvador “hava alanlarını kullanma isteği”, bu hükümetler tarafından reddedildi. Başkan Morales’in Meksika’ya ulaşması da dolambaçlı ve uzun bir yolculuk sonunda (bir anlamda “kaçarak”) gerçekleşti (The Globe Post, 12 Kasım).

Bir hafta sonra Evo Morales bir Amerika gazetesine şu demeci verdi: “Halk, diktatörlüğün çekilmesini istiyor. Barış için, daha fazla hayat kaybını önlemek için, Başkanlık süresi son buluncaya kadar göreve dönmeliyim. Buna karşılık bir sonraki seçimde aday olmamayı kabul ediyorum” (Wall Street Journal, 20 Kasım). Morales’in başkanlık süresi yıl sonunda dolmaktadır.

Madencilik şirketleri ve lityum
Bolivya, mineral zengini bir ülkedir. Morales’in çokuluslu madencilik şirketleri ile mücadelelerinin bilançosunu Vijay Prashad veriyor (Asia Times, 13 Kasım ve BirGün Pazar, 17 Kasım).


2006 sonrasında çokuluslu şirketlerin çok sayıda maden işletmesi millîleştirildi; sözleşmeleri iptal edildi. Uluslararası tahkime giden bu şirketlere 2014’e kadar tahminen 1,9 milyar dolar tazminat ödendi.
Son gerilim, Bolivya’nın zengin lityum kaynakları üzerinde patlak verdi. Elektrikli otomobiller için gerekli olan bu mineral için Bolivya devletine ait Comibol ile Çin şirketleri arasında bir işletme anlaşması imzalandı. Bu yatırıma göz koymuş olan Tesla (ABD) ve Trimetals (Kanada) devre dışı bırakıldı.

Prashad, darbenin hemen sonrasında elektrikli otomobil üreticisi Tesla hisse senetlerinde “astronomik” artışlar olduğunu ileri sürüyor. Herhalde Bolivya darbesi ile bu şirket arasında bir bağlantı ima ediyor. ABD şirketleri ile bu coğrafyanın askerî darbeleri arasındaki kanlı geçmiş hatırlanırsa, haksız değildir.

Evo Morales’i eleştirmek
Darbeden bu yana Evo Morales, Latin Amerika dışındaki solcu, sosyalist çevreler tarafından da eleştiriliyor.
Sorular çoktur. Bir bölümü günceldir: YSK kararına göre seçimi kazanmasına rağmen OAS’ye niçin güvendi? Niçin istifa etti? Ülkesini terk etmekte acele mi etti?  

Bir bölümü geçmişe ilişkindir: Yabancı sermaye ve ABD ile mücadele ederken Bolivya oligarşisinin ekonomik gücüne, ülke-içi kapitalist üretim ilişkilerine niçin ilişmedi?

Sınıf ittifakları sorunları var: Özgün (“yerli”) emekçi halklar ile beyaz / melez işçi sınıfı ve küçük burjuvazi arasında gerilimler niçin arttı? Zengin kentlerde ırkçı-faşist örgütlenmenin emekçi ve öğrenci saflarında kök salması önlenemez miydi? MAS’ı iktidara taşıyan, iktidarda tutan emekçilerin desteği niçin aşındı?

Resim Ekleme(Darbeciler, “yerli” kadınları özellikle hedefliyor.)

İktidar sorunları var: İktidar partisi MAS, lidere niçin fazlasıyla bağlandı? Liderin dördüncü kez başkan adaylığı hatalı mıydı?

Hepsi haklı, önemli sorular… Darbe ortamında bu türden sorular, MAS öncü kadrolarının, Bolivya işçi, köylü sınıflarının, özgün halklarının gündemidir. Tartışmaya da başladılar. Bazıları aktarılıyor; örneklere burada girmiyorum.

Bolivya’nın uzak coğrafyasındaki sosyalist çevrelere ise, darbeyi izleyen baskı ve zulmü teşhir etmek; kurbanlarla dayanışmak düşüyor. Geçmiş hataların “hariçten” hesabını sorma zamanı değildir. Bugüne ilişkin akıl vermek de bizlere düşmez.''

https://haber.sol.org.tr/yazarlar/korkut-boratav/bolivya-darbesi-ek-tespitler-274798



Yeni Başlık  Cevap Yaz



Forum Ana Sayfası

 


 Bu konuyu 1 kişi görüntülüyor:  1 Misafir, 0 Üye
 Bu konuyu görüntüleyen üye yok.
Konuyu Sosyal Ortamda Paylas
Benzer konular
Başlık Yazan Cevap Gösterim Son ileti
Konu Klasör Zafer Çağlayan istifa etti toplumcu 7 4645 25.12.2013- 18:58
Konu Klasör Türk-İş Başkanı istifa etti melnur 0 3838 02.09.2013- 18:04
Konu Klasör Sabahat Akkiraz milletvekilliğinden istifa etti! dayanışma 17 15725 23.05.2014- 16:28
Konu Klasör Yunanistan Başbakanı Çipras istifa etti denizcan 2 4099 22.08.2015- 12:14
Konu Klasör Naim Şahin de ‘gol atarak’ AKP’den istifa etti toplumcu 0 3965 25.12.2013- 21:23
Etiketler   Bolivyada,   ABD,   darbesi:,   Morales,   istifa,   etti
SOL PAYLAŞIM
Yasal Uyarı
Sitemiz Bir Paylasim Forum sitesidir Bu nedenle yazı, resim ve diğer materyaller sitemize kayıtlı üyelerimiz tarafından kontrol edilmeksizin eklenebilmektedir. Bu nedenden ötürü doğabilecek yasal sorumluluklar yazan kullanıcılara aittir. Sitemiz hak sahiplerinin şikayetleri doğrultusunda yazı ve materyalleri 48 Saat içerisinde sitemizden kaldırmaktadır.
Bildirimlerinizi info@solpaylasim.com adresine yollayabilirsiniz.
Forum Mobil RSS