Dünyamızın bugünkü durumu ve koşulları, sosyalist solun yükselmesinin, adına ne denirse densin (birlik, blok, cephe, ittifak, koalisyon, pakt, platform, vb.) başkalarıyla birlikte yürüyeceği yola ve alacağı mesafeye bağlı olduğuna işaret ediyor.
Metin Çulhaoğlu
İlgili literatüre baktığımızda, alfabetik sırayla, birlik, blok, cephe, ittifak, koalisyon, pakt, platform gibi tanımlar görüyoruz. Bunlara “masa” da eklenebilir. Bugün Türkiye’de HDP, bazı sosyalist partiler ve oluşumlar tarafından temsil edilen birlikteliğe şimdilik “masa” (7’li) deniyor.
Türkiye’nin çok partili siyasi tarihinde “cephe” sözcüğü ilk kez Demokrat Parti’nin 1950’lerdeki “Vatan Cephesi” girişimiyle birlikte kullanılıyor. Aslında ortada cephe falan olmadığından bunu geçersek, daha sonra 1970’li yılların “Milliyetçi Cephesi” ile karşılaşıyoruz. Bugün ise ittifak terimi öne çıkmış durumda: Cumhur İttifakı aşağı, Millet İttifakı yukarı…
Devam edersek, Kolombiya’da Cumhurbaşkanlığı seçimini kazanan birlikteliğe “Tarihsel Pakt Koalisyonu”, Fransa’da Mélenchon’un başını çektiği “birliğe” de NUPES (Yeni Ekolojik ve Sosyal Halk Birliği) deniyor.
Yukarıda sıralanan terimlerin istisnasız her birinin kendisi diğerlerinden ayıran net özelliklere sahip olduğunu söylemek zorlama olur. Bununla birlikte, sol hareketin artık biraz gerilerde kalan tarihine baktığımızda bu terimlerden en azından bazıları arasında önemli ayrımlar olduğunu söylemek mümkün görünüyor.
Hemen ekleyelim: Bunların yerleşik ve herkes tarafından kabul edilen ayrımlar olduğu iddiasında değiliz.
***
Terimlerden ittifak ve cephenin, hem saldırı/savunma diyalektiğine hem de genişlik ve esneklik gibi özelliklere göre birbirinden farklılaştığı görülüyor.
İttifakla başlayacak olursak, örneğin 1917 öncesi Rusya’daki işçi-köylü ittifakı bir saldırı ve iktidar stratejisinin parçasıdır. Daha sonra, Avrupa ağırlıklı olmak üzere birleşik cephe ve halk cephesi terimleri gündeme gelmiştir. Bu cephelerle birlikte ittifak terimindeki saldırı ve iktidar perspektifinin, büsbütün ortadan kaybolmasa bile, savunma ve karşı direnç hattına göre geri plana düştüğünü görüyoruz.
Bir ek daha: Birleşik cephe (united front) özellikle işçi-emekçi kesimlere odaklanan göreli bir “darlık” taşırken, halk cephesi (popular front) ilkine göre daha geniş kapsamlıdır ve daha esnek özellikler taşımaktadır.
Kısacası, dünya ölçeğinde bakıldığında sol dalganın önce 20. yüzyılın ilk iki on yılında kabarmasını, ardından durulmasını ve sonra da özellikle faşizmin yükselmesiyle savunma mevzilerine geçmesini, ittifak - birleşik cephe - halk cephesi kronolojisiyle birlikte okuyabiliriz.
“Tarihçe” bu kadar…
***
Günümüze, Türkiye’ye gelirsek…
Üzerinde duracağımız konu, cumhur ve millet ittifaklarının dışında kalan “7’li masa”dır.
Görebildiğimiz kadarıyla, ülkenin bugünkü durumuna 7’li masadan bakıldığında maksimalizm/minimalizm, saldırı/savunu ve darlık/genişlik gibi klasik ayrımlara daha rahat yaklaşılmasını sağlayacak imkanlar vardır ve bu imkanlar Türkiye’nin halihazırdaki nesnel durumundan kaynaklanmaktadır.
Pek çok yönüyle dünyadaki genel eğilimlere paralel olarak son 20 yıllık AKP iktidarı Türkiye’yi özellikle demokrasi, özgürlükler, kamuculuk ve emeğin hakları/çıkarları gibi başlıklarda öyle bir noktaya getirmiştir ki bu başlıklarda “minimal” görünen “radikale” yaklaşmakta, “savunu” hattı karşı taraf açısından düpedüz “saldırı” anlamını taşımakta ve “fazla geniş olmasın” hassasiyeti taşıyanlar “biz de varız” demeye hazır görünen kesimler karşısında “genişliğe” zorlanmaktadır…
Burada kuşkusuz 7’li masadaki tarafların iyi niyetlerinin dışında, hakkının ne kadar verilebileceği ayrıca tartışılabilecek bir nesnellikten söz ediyoruz. Tekrar edersek diyoruz ki, demokrasi, özgürlükler, kamuculuk ve emek gibi başlıklarda Türkiye’nin bugün geldiği nokta “6’lı masanın” bileşenlerini bile bazı konularda kendini aşmaya zorluyorsa, 7’li masanın bundan daha ötesini önermesinde “maksimalist” hiçbir yan olmayacaktır.
***
Son bir not daha:
Dünyamızın bugünkü durumu ve koşulları, sosyalist solun yükselmesinin, adına ne denirse densin (birlik, blok, cephe, ittifak, koalisyon, pakt, platform, vb.) başkalarıyla birlikte yürüyeceği yola ve alacağı mesafeye bağlı olduğuna işaret ediyor.
''...benzer ideolojik ve siyasi benzerlikler taşıyan partilerimizin ve güç odaklarımızın ivedilikle bir araya gelmesi gereksiz bir zaman, emek ve maddi kaynak israfının da önüne geçmesi ve ikincisi adını ne koyarsak koyalım, daha sağda olan (CHP ve HDP gibi) partilerle yan yana görünmeme ve beraber olmama kaygılarını da bir kenara bırakalım. Daha da açık söyleyeceksek, Türkiye sosyalizminin toplumsal alandaki etkisinin artabilmesi için adını ne olarak koyarsak koyalım, -birlik, ittifak, masa vb.- bağımsızlıktan asla ödün vermeden ve siyasal devrim perspektifi de asla yitirmeden bu tür beraberliklere ihtiyacımız var.''
Sitemiz Bir Paylasim
Forum sitesidir Bu nedenle yazı, resim ve diğer materyaller sitemize
kayıtlı üyelerimiz tarafından kontrol edilmeksizin eklenebilmektedir. Bu
nedenden ötürü doğabilecek yasal sorumluluklar yazan kullanıcılara
aittir. Sitemiz hak sahiplerinin şikayetleri doğrultusunda yazı ve
materyalleri 48 Saat içerisinde sitemizden
kaldırmaktadır.
Bildirimlerinizi info@solpaylasim.com adresine
yollayabilirsiniz.
