Menü Üye Giriş

Şifre Sıfırla · Kayıt Ol

 SOL PAYLAŞIM  »
 Doğa Bilimleri
05.11.2015- 10:25

Paralel evren keşfedildi mi?

Resim Ekleme  

Evrenin oluşmasına sebep olduğu düşünülen Big Bang'i (Büyük Patlama) inceleyen astrofizikçi Ranga-Ram Chary, paralel evrenlerin izine rastlamış olabileceğini duyurdu.

Avrupa Uzay Ajansı (ESA) çalışanı Chary, Big Bang'den 100 bin yıl sonrasını incelediğinde parlak noktalar saptadığını, bu noktaların bizim evrenimiz ile çarpışan paralel evrenler olabileceğini iddia etti.

New Scientist dergisinde yayınlanan araştırmaya göre, içinde yaşadığımız evren tek olmayabilir. Başka bir deyişle Yüzlerce alternatif evrenden biri olan evrenimiz çok daha büyük bir boşluğun içinde yer alıyor olabilir.

Bilim dünyasının bir süredir tartıştığı paralel evrenler konusunu bir kez daha gündeme taşıyan araştırması hakkında Astrophysical Journal'da bir yazı kaleme alan Chary'e göre, paralel evrenlerde sadece tarih çizgisi değil fizik kuralları bile farklı olabilir.  

Resim Ekleme
Bu sonuçlara ulaşmak için kozmik mikrodalga arka plan modelleri kullanan Chary, daha sonra yıldız, gaz ve tozdan gelen sinyalleri kaldırdı. Bu işlemlerin ardından söz konusu parlak noktaların izine rastlandı.  

Kozmik mikrodalga arka plan ışıması yardımıyla araştırmalarını yürüten Chary, teorisinin çok yeni olduğunu kabul etmek ile birlikte söz konusu iddianın pek çok kanıta ihtiyaç duyduğunu belirtiyor.

Resim Ekleme  
ESA'nın Planck Uzay Teleskobu, bir süredir evrenimizin kozmik mikrodalga arka planını çıkarıyor.  

PARALEL EVREN NEDİR?

Çoklu evren teorisine göre, 93 milyar ışık yılı genişliğinde olan evrenimiz çoklu evrenin çok küçük bir kısmına tekabül eder. Başka bir deyişle içinde yaşadığımız evren büyük bir alanın sadece ufak bir parçasıdır.

ntv

sirius  |  Cvp:
Cevap: 1
05.11.2015- 10:29

Paralel evren teorisi nedir?


Resim Ekleme


Çoklu evren (multiverse) teorisi yaşadığımız evrenin yalnız olmadığını aksine bir birine paralel bir çok evren olduğunu öne sürüyor. Bir birlerine paralel bu çoklu evrenleri içine alan yapıya ise multiverse diyoruz. Paralel evrenler konusunda bütün fizikçiler aynı fikirde değil. Hatta bazıları var olsalar bile bu paralel evrenlerle bağlantı kurulamayacağını düşünüyor. Bilim kurgu edebiyatında değişik şekillerde karşımıza çıksa da varlığı bu sıkıcı hayatlarımızı daha fantastik hale getirmeyecek. Örneğin patlamış yada patlamakta olan bir süpernovayı gidip yerinde izleyemiyoruz ama patlamadan bize ulaşan kozmik ışınlar parçacık dünyasının nasıl işlediğini anlamamıza yardımcı oluyor. Yani çoklu evrenlerin varlığını onaylayacak bulgulara ulaşmak muhtemelen kuantum mekaniği anlama şeklimiz değiştirecek ve buna bağlı olarak fizikte açıklayamadığımız bir çok soru işreti aydınlanacaktır. Bu açıdan bakarsanız beraberinde getireceği bilimsel gelişmeler neredeyse sınırsız ve bu tek başına yeterince fantastik.

Sicim Teorisi :

Çoklu evren konusunu anlamak için sicim teorisine de (String Theory) bakmak gerekiyor. Bu konuda uzaman teorik fizikçi Profesör Michio Kaku'nun anlatımı şöyle;

Görüyorsun ki kara deliğin merkezinde ve büyük patlamada Einstein'ın denklemleri dağılıyor, Einstein'ın denklemlerini kullanarak evrendeki bu iki ilginç yere ulaşmamız imkansız. Daha büyük bir teoriye ihtiyacımız var işte sicim teorisi burada devreye giriyor. Sicim teorisi bizi büyük patlamadan öncesine götürüyor. Peki sicim teorisi ne diyor? Sicim teorisine göre birçok evrenlerden oluşan multiverse dediğimiz daha büyük bir yapı var.

Peki büyük patlama nereden geldi? Einstein'ın denklemleri bize bir resim sunuyor bu resme göre şişmekte olan bir balonun üzerine yapışmış böcekler gibiyiz bu balondan kaçamıyoruz bu balon sürekli şişiyor işte buna büyük patlama teorisi deniyor.

Sicim teorisi ise şişmekte olan başka balonlarında (her bir balon bir evreni temsil ediyor) olması gerektiğini öne sürüyor yani çok sayıda evrenden oluşan çoklu evren. İki evren çarpıştığında yeni bir evren oluşuyor. Eğer bir evren ikiye bölünürse ortaya iki evren çıkıyor işte büyük patlamanın tam olarak bu olduğunu düşünüyoruz. Büyük patlama iki evrenin çarpışması yada parçalanması sonucu ortaya çıkan bir olay.

Eğer başka boyutlar varsa ve başka evrenler varsa oraya gidebilir miyiz? Tabi ki bu oldukça zor ama harikalar diyarına giden Alice bize, belki bir gün evrenler arasında solucandeliği (wormhole) açmamızı sağlayacak bir fikir veriyor. Uzay ve zamandaki kısa yol yani solucandeliği Einstein'ın denklemlerinin sunduğu bir çözüm var bunu sicim teorisi içinde de görebiliriz. Asıl soru bu şeylerin içinden geçmek için uygulanabilir bir yöntem var mı? Doğruyu söylemek gerekirse henüz tam olarak bilmiyoruz. Günümüzde Stephen Hawking ve diğer bir çok fizikçi arasında bunun fiziksel olarak mümkün olup olmadığı tartışılıyor. Eğer bir yolu bulunursa bunu bir zaman makinesi olarak da kullanabilirsin. Gördüğün gibi sicim teorisi aslında her şeyi içine alan bir teori.

Teoriyle ilgili yeni gelişmeler ve kuantum mekaniği

Konuyla ilgili güncel çalışmalardan birisi de Griffith Üniversitesinden Profesör Howard Wiseman ve ekibi tarafından yapıldı.

Profesör Howard Wiseman, "Kuantum mekanikte paralel evren fikri 1957 yılından beri ortalıkta dolaşıyor. "Çoğul dünyalar yorumunda" bilindiği gibi her seferinde bir kuantum ölçü ortaya çıktığında yeni paralel evrenler oluşur. Yani her olayda tüm olasılıklar gerçekleşir örneğin evrenlerin birinde dinazorları yok eden asteroid dünyayı ıskalamıştır. Ama asıl kritik soru, bizim evrenimize etki etmediği halde bu paralel evrenlerin gerçek olup olmadığıdır.

Bu noktada bizim ortaya koyduğumuz "Etkileşim halinde bir çok dünya" yaklaşımı isminde de görüldüğü gibi tamamen farklı. "

Profesör Howard Wiseman ve meslektaşlarının önerisi söyle:
Yaşadığımız evren devasa sayılardaki evrenlerden sadece bir tanesi.
Bir kısımı bizim evrenimizle neredeyse aynı bir bir çoğu ise neredeyse tamamen farklı:
Tüm bu dünyalar eşit oranda gerçek, zaman içerisinde sürekli olarak varlar: ve kesin tanımlı özelliklere sahipler;
Tüm kuantum fenomenler, bir birine yakın dünyaların daha az benzer olması için bir birlerini itmesinden kaynaklanan evrensel bir güç nedeniyle ortaya çıkıyor.

Normalde paralel evrenler oluştuğunda yani bildiğimiz "Çoğul dünyalar yorumunda" yorumunda, bunların birbirinden bağımsız şekilde evrimleştiği düşünülür. Fakat Profesör Howard Wiseman ve ekibi konuya farklı açıdan yaklaşıyor ve teorileri kuantum mekaniğinde görülen tuhaflıkları açıklayabilir. "İlgili yazıyı okumak ve araştırma kaynağına ulaşmak için tıklayın"

Teorinin ana yapısı 4 modelden oluşuyor

Çoklu evren teorisi üzerine ortaya atılan görüşler genel olarak 4 farklı modelden oluşuyor.

Model 1 : Eğer yeterince uzağa gidersen, tekrar eve ulaşırsın.

Model 1 paralel evren fikrinin sunduğu özetle şu; Uzay o kadar büyük ki olasılık kurallarına göre uzayın bir yerinde mutlaka dünyamızla bire bir aynı gezegen oluşmuş olması mümkün. Gerçekten de sonsuz uzayda sonsuz sayıda gezegen olabilir ve bunlardan bir çoğu tamamen dünyamızla bire bir aynı gezegenler olabilir.

Diğer evrenleri göremiyoruz çünkü kozmik görüşümüz ışık hızıyla -olabilecek en büyük hız- sınırlı. Işık ortalama 14 milyar yıl önce büyük patlama ile seyahatine başladı ve biz bundan daha uzağını göremiyoruz. Buna Hubble hacmi deniyor ve bizim görebildiğimiz uzayı kapsıyor.

Model 1 paralel evrenlerin var olması iki koşula bağlı:

a - Uzayın sonsuz (yada hemen hemen sonsuz) olması.
b - Sonsuz uzayın içerisinde, olabilecek her türlü parçacık biçiminin birden fazla farklı tür ve olasılıkta gerçekleşmiş olması gerekiyor.

Eğer model 1 paralel evrenler varsa, bunlardan birine ulaşmak şu anki bilgimizle pek mümkün görünmüyor. Her şeyden önce nereye bakacağımızı bilemeyiz, çünkü model 1 paralel evrenin tanımına göre mesafeler o kadar uzak ki, bizden onlara yada onlardan bize bir mesajın ulaşması şu an ki bilgimiz çerçevesinde pek mümkün görünmüyor. (hatırlayalım : Hubble hacmi dediğimiz sadece görebildiğimiz uzayın içinden mesaj alabiliyoruz)

Model 2 : Eğer yeterince uzağa gidersen, harikalar diyarının içine düşersin.

Bu paralel evren modelinde, uzayın alanı şişerek ve katlanarak artıyor. Bu sürekli şişme sonucu bu evrenlerle aramızdaki uzay boşluğu ışıktan daha hızlı artıyor bu nedenle onlara erişmemiz şimdilik pek olası değil.

Model 2 paralel evrenlerin var olabileceği konusunda iki mantıklı teori var : Sonsuz şişme ve ekpyrotic teorisi.

Sonsuz şişme, yani büyük patlama ile oluşan kuantum dalgalanma enerjisi her yerde farklı evrenler oluşturmuş olabilir. Her yerde oluşan baloncuk evrenlerin farklı derecelerde sonsuz şişmeye doğru devam ettiğini varsayıyor.

Bu evrenlerin ilk hallerinin maksimum enerji seviyesinde olduğu öngörülüyor, kaotik şişme, evrenlerin ilk durumlarının kaotik derecede enerji seviyelerine sahip olabileceğini ve belki maksimum sınırı olmayabileceğini varsayıyor. Yani sonsuz şişme başladığında bu sadece tek bir evren değil sonsuz sayıda evren oluşturabilir.

Şu anda sonsuz şişmeye neden olmayan tek model ekpyrotic teorisi, hala çok yeni ve hala çok şüpheli.

Ekpyrotic teorisine göre eğer evren iki noktanın noktanın çarpışması sonucu oluşan bir bölgeyse bu çarpışma farklı noktalarda birden fazla tekrarlanmış olabilir. Örneğin çarşafı yatağın üstünde aşağı yukarı hızlıca vurmaya başlarsanız çarşaf yatağın sadece bir noktasına dokunmaz aksine birden fazla noktasına dokunur her bir çarpma noktası kendi evrenini oluşturmuş olabilir.

Parçacıkların yada sicimlerin çarpışmasının sadece bir noktada olduğunu beklemek için bir neden yok, bu yüzden ekpyrotic teorisine göre farklı noktalarda farklı evrenler oluşmuş olabilir.

Model 3 : Eğer olduğun yerde durursan, kendinle karşılaşırsın.

Model 3 paralel evrenler bir çok dünyanın farklı yorumu şeklinde düşünülüyor (many worlds interpretation (MWI)) Kuantum mekaniğinde , her bir kuantum olasılığının aslında birer birer farklı gerçekliklerde oluşmuş olabileceğini gösteriyor. Çoğu insanın genellikle bilim kurgu hayranlarının paralel evren dendiğinde aklına gelen evren şekli model 3 paralel evrendir.

Model 3 paralel evrenler diğerlerinden çok farklıdır çünkü model 3 paralel evren teorisine göre diğer tüm evrenler aynı noktada ve aynı anda var oluyorlar ama hala onlara erişmek için bir yol yok. Birinci ve ikinci seviye paralel evrenlerde hiç bir koşul altında asla diğer evrenlerle irtibata geçilemeyeceğini öngörmüştük ama üçüncü seviye paralel evrenlerde hayatındaki her anda diğer evrenlerle etkileşim halindesin - hayatındaki her anda ve verdiğin her karar farklı evrenlerin oluşmasına neden oluyor ve bu evrenler tamamen bir birinden habersiz.

Not: Model 3 evren modeli doğrudan sicim teorisiyle ilgilidir.

Model 4 : Gök kuşağının üstünde sihirli bir ülke var.

Model 4 paralel evrenler en tuhaf evren modelidir, temelde bizim bildiğimiz anlamda evrenlerden farklı matematik yasaları kullanırlar. Kısaca özetlemek gerekirse fizikçinin üzerinde çalışabileceği evren modeli şu an gözlemleyebildiğimiz evrenin matematiksel prensiplerine dayanır. Yani 4. modelde gözleyebildiğimiz evrenin dışında da matematiksel olarak mümkün olan her evren gerçekte de var olabilir diyor.

bilimnedir.com

Tam Sürüme Geç »
 phpKF Mobil Android Uygulaması Kullanın [X]